Edlira Dyrmishaj, një aktiviste sociale e njëherësh psikologe, nuk e ka përjetuar mirë dhe jo vetëm në emër të personales, një deklaratë të ministrit të Jashtëm austriak, Sebastian Kurz, sipas së cilit femrat që mbulohen paguhen me para për ta bërë këtë gjë. Qoftë për t’a sqaruar sado pak diplomatin në fjalë, kështu, nga distanca, por dhe të gjithë atë masë njerëzish që çdo gjë e mat me kutin e parasë, madje edhe besimin, ndenjën më të lartë që mund të posedojë njeriu sipas znj. Dyrmishaj, kjo e fundit rreket edhe njëherë të sqarojë se ç’fshihet pas mbulesës, meqë më mirë se ajo që e mban askush nuk mund ta dijë…          

Intervistoi: Shkëlzen Rrecaj  

Jeni një ndër miliona femrat e mbulura në këtë botë. Shkurt: sa para keni marrë për ta vënë shaminë e për t’u veshur me të gjata?

Ka qenë një diskutim tejet i vështirë. Një kontratë që duhej të merrte parasysh një jetë pagesë. Shumat arrinin në miliona euro, ju nuk mund t’a imagjinoni.  Hëm…qesharake deri në kufijtë e djallëzores!

Ajo që kam marrë ka qenë vetëm sfida pa fund, ama e vendosur me shpirt për t’u përballur me çdo sprovë. Kjo mbulesë është adhurim. Është  një sipërmarrje dhe vendosje tejet personale dhe ndjenjë intime, që vetëm një e mbuluar di ta kuptojë se çdo të thotë të reflektosh në të jashtmen tënde, atë që mban në zemër, bindjen dhe dashurinë për Zotin. Është e gjitha dashuri…Një vendim që të mundëson të shijosh kufijtë e të gjithë potencialit tënd si qenie humane, si grua. Ti zgjedh të bashkëpunosh thelbësisht për atë çfarë ke në mendje e në zemër…për çfarë mund të bësh në ketë jetë, pa asnjë motiv tjetër. Me dy fjalë: të ndihesh e lirë!

Shiko, ai që ka thënë se ju merrni para për t’u mbuluar nuk është një njeri dosido, por vetë kreu i diplomacisë austriake…

Për mua është shumë e qartë situata. Asnjëherë nuk ka ndodhur që të flitet me gjuhë provokuese e tendencioze për një praktikë fetare islame veçse nga liderë e diplomatë orientuar nga kultura dhe qytetërimi perëndimor, e në mënyrë specifike nga laicizmi dhe sekularizmi. Dhe çështja nuk ka të bëjë me ne si individë, është më tepër konceptuale: përplasje pytetërimesh, bindjesh, referencë e sistemit të vlerave ku aderojmë pala “ai” dhe pala “ne”.

Ju nuk mundeni ta takoni atë nomnialisht e t’ja sqaroni që veç me paranë nuk ka lidhje kjo puna e veshjes, por ama mundet t’ja përcillni një mesazh në distancë të gjithë atyre që mendojnë si ai…

Teodor  Rusvelt  ka një thënie gjeniale për diplomacinë. “Asnjëherë mos godit nëse është ndershmërisht e mundur t’a evitosh, por nëse e bën, asnjëherë mos godit butë ”

Kjo shprehje na tregon qartë se një diplomat nuk shprehet asnjëherë rastësisht, e aq më pak të merret me çështje dytësore të situatës. Kthyer në diskutimin tonë, ajo që kreu i diplomacisë austriake tenton të godasë përmes këtij qëndrimi të cilin do t’a quaja qesharak dhe banal, nuk është asgjë tjetër por thelbi i së tërës. Ai tenton të godasë pikërisht sistemin e vlerave në të cilën ngrihet ky besim. Automatikisht në këtë formë ke goditur në mënyrë të qenësishmë dhe tronditur nga themelet besimin dhe bindjet  e secilit që ka krijuar një fije respekti dhe ka në mendje një panoramë pozitive për Islamin dhe besimtarët e kësaj feje. Kjo është dhe arsyeja që reagimi nga ana e besimtarëve është pothuaj i paevitueshëmsa sa herë që vihen ne diskutim tema të tilla, pasi në vetvete nuk flitet për çështje të tipit “ngjyra apo gjatësia e fustanit”, por diskutimi i maskuar synon sulmin e sistemit të vlerave për të cilat pjesa dërrmuese e besimtarëve vazhdimisht sakrifikojnë për t’i përthyer në realitetin e përditshëm.

Mesazhi im për kreun e diplomacisë austriake por jo vetëm, është se do të duhej të kërkohej falje publike për fyrjen e mijëra grave dhe vajzave ballkanase të cilat do të duhej të shiheshin dhe trajtoheshin me respekt dhe vlerësim për faktin se janë dominancë muslimane, e cila, pikërisht falë këtij sistemi vlerash që ju tentoni të sulmoni (dhe këtu po kaloj në vetën e dytë shumës), gjithnjë ka qenë model për tolerancën fetare. Dhe më lejoni t’u risjell në vëmendje se tolerancën  e mbajnë në ekuilibra dominancat, jo pakicat. Ndërkohë, diskutimi  juaj karrierist  dhe provokativ mbi këtë kategori të popullsisë duket sikur do të hedhë benzinë mbi zjarr. Çdo femër do të ndihej e lënduar nëse do të vihej në pikëpyetja për liria dhe dinjiteti i saj duke e vënë në peshoren e parasë. E nëse rastësisht keni sulmuar parimet dhe vlerat e besimit  islam, po aq rastësisht keni sulmuar ndjenjat dhe emocionet e mijëra grave muslimane por jo vetëm. Ato janë nëna, motra, bija, e bashkëshorte të dikujt. Përafërsisht e keni katërfishuar numrin e personave të prekur nga kjo fyerje “rastësore dhe aksidentale”. Unë besoj se një lider i demokracisë perëndimore nuk mund t’ja falë vetes të mos e shpjegojë këtë moment delikat në të cilin  ka krijuar një konflikt konceptual dhe irritim të një mase popullsie që veç për dele – siç i quan ambasadori  Lu- nuk shquhen. Dëmin potencial mund t’a përllogarisni vetë. Churchill shprehet mbi diplomacinë se ajo është, t’i tregosh njerëzve se mund të shkojnë prapa diellit, dhe ndërkohë ata të të pyesin se si të arrijnë deri atje.

A është veshja juaj arabe, turke, a çfarë…?   

Të gjithë e dinë se kjo veshje është praktikë fetare islame.

Si e tillë do të doja të theksoj se islami nuk i përket asnjë kombësie të caktuar. Nuk i përket asaj arabe prej nga ku ka burimin si kumt, e aq më pak asaj turke. Si fe monoteiste dhe si fe ku aderojnë rreth 1.7 miliardë banorë të tokës, padiskutim mund të shprehemi se besimi islam është besim universal për të gjithë popujt pa dallim gjuhe dhe race. Islami është multikultural, i tillë që doket dhe traditat e vyera dhe të shëndosha për rregullimin e jetesës i ka aprovuar dhe  përforcuar, ndërkohë paralelisht ka abroguar doket dhe traditat të cilat dëmtonin cilësinë e jetesës dhe shkonin përkundër natyrshmërisë njerëzore. Me këtë dimension tejet fleksibël dhe të larmishëm të elementeve socialë dhe kulturorë që servir, pasi i ka selektuar mirë nga çdo traditë e mykur dhe prapanike, Islami  mbetet gjithnjë aktual, pse jo dhe shumë bashkëkohor. Për këtë arsye mund t’i them vetes lirshëm se jam aq shqiptare sa gjithë shqiptarët e tjerë, dhe se besimi im nuk më çbën nga të qenit shqiptare. Në këtë kontekst, veshja ime nuk është kulturë arabe e as turke, por adhurim ndaj Zotit tim.

Pse ndodh që, edhe pse ca gjëra tashmë janë të qarta, kjo falë edhe aksesit tuaj në media, sërish një pjesë e opinionit “i bie fyellit me një vrimë”, siç do thoshte populli në këtë rast, lidhur me arsyet financiare të mbulesës apo statusin e saj arab e turk?

Është e vërtetë se para dhjetë apo 15 vitesh njohuritë e njerëzve rreth Islamit në përgjithësi dhe mbulesës në veçanti ishin tejet të kufizuara, çka të lejonte të mirëkuptoje reagimet, sjelljet dhe skepticizmin e pjesës masive të njerëzve që nuk kishin kontakt as me literaturën islame, as me besimtarët praktikantë, e as me mjete alternative informacioni siç është sot interneti. Sot, situata është 99% ndryshe. Mundësitë e informimit janë të larmishme dhe mbi të gjitha kontaktet sociale që qytetarët kanë me vetë besimtarët dhe në mënyrë specifike gratë dhe vajzat e mbuluara, ka bërë që të afrohet konsiderueshëm  botëkuptimi dhe pranimi i qytetarëve me realitetin e  konceptit  të mbulesës. Veçanërisht duke e personifikuar nga një mori vajzash dhe grash të suksesshme në sektorët që përfaqësojnë si akademikisht, por edhe në të tjera drejtime.

Në të tilla rrethana ku kemi një raport informal pothuaj të shkëlqyer të qytetarëve më njëri-tjetrin pa marrë parasyh se a kanë përballë një të mbuluar apo jo, natyrshëm lind një retorikë konfuze e cila krijon përplasje dhe orientim gjithnjë te e njëjta pikë diskutimi. Diskutim ky i cili në thelb ka synimin të mbajë të gjallë frikën, skepticizmin islamofobinë, qoftë dhe duke i vënë në lojë, e duke i etiketuar gjithnjë si të paafta gratë e mbuluara; duke i vendosur çdo herë që jepet mundësia përballë presionit të të ndjerit të përjashtuara nga administratat publike shtetërore apo shkollat publike. Askush nuk hedh dritë mbi faktin se rrethi vicioz në të cilin qëllimisht ëshët lënë kjo kategori e shoqërisë, buron, ushqehet dhe promovohet nga vetë krerët e udhëheqjeve.

Në fakt, e vërtetë është se përplasja ndodh midis dy qasjeve diametrikisht të ndryshme. Në njërin krah kemi qasjen sekulariste, e cila këmbëkryq qëndron në themel të këtij diskursi episodik të fyerjeve ndaj grave muslimane, dhe qasjes islame nga ana tjetër.

Kemi një disbalancë të ligjores me normën shoqërore. Për pasojë do të duhej të ndodhnin ndryshime në sferën ligjore, ose të paktën në mënyrën e interpretimit të kësaj sfere, në mënyrë që harmonia e cila ekziston në terrenin social e në marrëdhëniet ndërpersonale  të reflektohej po ashtu edhe në pranimin e këtyre femrave në shkolla dhe vende pune të administratave të shtetit të cilit i përgjigjen me taksa.

Mendoj se këtu qëndron kleçka e gjithë meselesë. Potencialet intelektuale ekzistojnë në mesin e këtyre vajzave. Deri kur do t’i mbajmë larg hapësirës publike?

Përderisa koha nuk është në favorin tonë pasi çdo ditë numri i të mbuluarve rritet, dhe do të vijë një kohë që statistika do të na verë me shpatulla pas murit. Atëherë ajo që ne duhet të bëjmë është që të mbajmë në psiqikën e  masave të instaluar të njëjtën ide, mendim, dhe bindje ndaj kësaj kategorie. Njësoj si para 15 viteve në fillesat e saj. Në mënyrë që diskutimi dhe debati konstruktiv të mos përparojë  në faza më konkrete të zgjidhjes së problemit, dhe që askush të mos guxojë të pretendojë për të dalë nga ky rreth vicioz i injorancës, prapambetjes e papunësisë së gruas muslimane për të kërkuar pozicionimin e saj si të barabartë me gjithë pjesën tjetër të grave të përfshira në jetën publike, e banalizojmë diskutimin, e injorojmë gjithë shtresën në fjalë dhe për më tepër duke e mbajtur te karikuar këtë gjendje: sharje, ofendime, kërcënime, injorime, agresivitet verbal etj. Ajo që ndodh në psikologjinë e masave, shkurt dhe qartë është desensibilizimi i ndjeshmërisë dhe i përgjegjsmërisë sociale. E thënë  në mënyrë popullore dhe pse tingëllon dhimbshëm: “Mirë ua bëjnë”, e aq me tepër që këto mesazhe negative na serviren përmes ekranit, gazetave, lajmeve, dhe si për t’i vënë vulën ato artikulohen nga personazhe publike, nga krerë shtetesh etj. Ajo që psikologjikisht ndodh në mënyrë të pavetëdijshme është pikërisht legjitimimi i këtyre qëndrimeve dhe tendenca për t’i përqafuar dhe pasuar ato, pasi thjesht na janë servirur nga ajo që ka pushtet mbi mendjet tona: media.

Dhe për t’u kthyer sërish tek paraja, sa do donit që ta hiqnit? Jeni e lirë të ironizoni sa të doni…

Ironia është e vetëkuptueshme dhe e pafundme në forma në një rast të tillë. Por po zgjedh të jem tejet serioze, për veten sigurisht dhe për ato mijra e miliona si unë që janë mbuluar me të njëjtën referencë hyjnore: askush dhe asgjë, nuk mund ta peshojë premtimin e Zotit tim! Askush, nuk mund të guxojë të vendosi në ankand bindjet, liritë dhe zgjedhjet e mia! /tesheshi.com/

A ke provuar tu përcjellësh një informacion, një artikull apo një mësim atyre njerëzve të cilët nuk i njeh?

Doktori, po prezantonte një enë me ujë dhe një tjetër me alkool. Tek të dy enët ai hodhi krimba, për të treguar se ato do të ngordhin në enën e alkoolit. Mesazhi që donte të përcjellë ishte se alkooli është i dëmshëm. Por, njëri nga prezentët, protestoi dhe tha:”Jo, alkooli është i dobishëm, sepse pastron stomakun nga krimbat!”

Një prind u tha fëmijëve të tij:”Zogu i cili ngrihet dhe del herët nga foleja, gjen gjithmonë krimba.” Njëri nga fëmijët iu përgjigj:”Jo babi, krimbi që ngrihet dhe del herët nga foleja e tij, hahet nga zogjtë!”

Shumë të arsimuar kapen pas fjalëve, duke injoruar qëllimet.

Omer ibnu Abdul Aziz, dërgoi tek havarixhët Rexha ibnu Hajevej për të debatuar me ta. Ata e pyetën:”Përse nuk është distancuar Omeri nga zullumqarët?”

Ai u tha:”Çfarë mendoni për Hamanin?”

Ata u përgjigjën:”Një qafir i madh.”

Rexha u tha:”Sa herë në ditë e mallkoni atë?”

Havarixhët u përgjigjën:”Ndoshta se kemi mallkuar…”

Rexha u tha:”Epo përderisa nuk e keni mallkuar edhe pse Zoti e ka damkosur si qafir në Kuran, përse i kërkoni Omerit të mallkojë prindërit, gjyshërit dhe farefisin?!” Këto fjalë ua mbyllën gojën.

Më vonë, dikush e pyeti:”Përse u përmende Hamanin dhe jo vetë faraonin?!”

Rexha u përgjigj:”Kisha frikë se mos e mallkonin realisht faraonin, pasi ka qenë koka e gjithë të këqijave, e kështu do të më mundnin me fjalë. Për këtë, u përmenda Hamanin, sepse është më pak i njohur sesa faraoni dhe nuk mund tu ketë shkuar mendja për ta mallkuar, ngaqë kanë qenë të angazhuar me faraonin më shumë.”

Çdo grupacion, madje çdo njeri ka fjalorin e tij personal. Një fjalë që mua më xhindos, për ty nuk do të thotë asgjë. Njeriu mund ta mohojë diçka në mënyrë të prerë, ndërkohë që gjuha e tij te trupit dhe mimika tregon të kundërtën.

Saktësia në komunikimin e mesazhit dhe mënyra e përcjelljes së informacionit tek të tjerët, ka nevojë për të kuptuar dhe njohuri të gjuhës së shkruar apo verbale. Kjo, e shoqëruar me njohjen e palës tjetër dhe mënyrës për të depërtuar në mendjet e tyre. Kjo kërkon arsye dhe ndërgjegjësim.

Kur Arkimedi zbuloi ligjet e shkencës, u gëzua dhe filloi të thërrasë me të madhe:”E gjeta, e gjeta.”

Habia është një zakon. Kur njeriu zbulon diçka të re dhe të bukur, ai gjendet para një momenti të rrallë në jetën e tij. Është ajo që kemi kërkuar kushedi sa kohë.

Një i ri, nxitoi dhe prezantoi një ide të re, të papjekur mirë, e cila u bë shkak për një fushatë të egër, të cilës nuk i rezistoi dot. Që atëherë, i druhet hedhjes së ideve, sado të forta dhe të studiuara të jenë. Guximi për të ndërmarrë rreziqe, dashuria për aventura dhe hedhja tutje e frikës nga dështimi, janë gjëra që bëhen zakon.

Kush i druhet ngjitjes së malit

Gjithë jetën mbetet gropave të moçalit.

Njerëzit me mendim të drejtë, bëjnë çmos që të dalin nga hapësirat e rehatisë dhe sigurisë, duke përshkruar hapësira të reja, të bazuar në përvojat e tyre të mëparshme dhe duke vlerësuar nëse meriton të rrezikohet apo jo. Personi “S” është karizmatik dhe autoritar, ai është shndërruar në një “kërbaç” për ata që e rrethojnë, kërbaç i cili përndjek idetë hezituese ose të ndrojtura të tyre. Kjo, edhe pse disa nga këto ide janë të drejta dhe që mund të eksperimentohen.

Imam Ebu Hanife, i trajnonte studentët e tij për debate në çështjet e fikut. Shejh Sadij ndiqte të njëjtën metodë. Të menduarit e ndërsjellë mes individëve të komunitetit, grupit apo klasës, forcon bashkëpunimin, pranon diversitetin dhe zhvillon idetë.

Një tregim, një buzëqeshje, një shembull dhe një fjalë e urtë, e rifreskojnë mendjen dhe i falin asaj gjallëri. Njerëzit e aftë e vënë re gjithçka që është e huaj dhe ironizuese në botë. Atyre u pëlqen të ndërhyjnë në gjuhën e folur dhe ta pasurojnë atë me metafora, si dhe ti japin punës doza të nevojshme humori. Sportiviteti dhe dozat e nevojshme të humorit, i zbusim proceset e vështira dhe komplekse të cilat kërkojnë mund.

Shumë njerëz lexojmë më shumë sesa duhet, e megjithatë i përdorin mendjet e tyre më pak sesa duhet, duke rënë pre e të menduarit dembel, siç thoshte Ajnshtajni.

Roli yt s’ka përse të jetë përsëritja e rezultateve të korrura nga të tjerët. Arsimi i vazhdueshëm nuk do të thotë që të përsëritësh t njëjtat gjëra herë pas here, në pritje të rezultateve të ndryshme, por do të thotë përgatitje të reja, përvoja dhe ndryshime. Që këtu, kuptojmë se novatorizmi dhe inteligjenca nuk janë vetëm dhunti, por edhe zakon, i cili falë durimit mund të përftohet. Gatishmëria e përhershme për të mësuar, është produkt i modestisë. Gjëja e parë që Zoti i mësoi Ademit a.s, ishin emrat. Studimet konfirmojnë se mësimi i emrave të sendeve, është mësim i koncepteve, simboleve dhe aftësisë për të menduar.

Unë mendoj se ndër zakonet mendore më të mëdha, është besimi tek Zoti, i cili kur është i sinqertë, emocional dhe i lidhur me jetën, përcakton kuadrin e të menduarit, ofron motivimin e duhur, nxit kureshtjen për dije, garanton përkatësinë e jetës, e mbush njeriun me karburantin e durimit, vendosmërisë dhe insistimit, e shndërron të menduarit edhe adhurim dhe zakon njëkohësisht, ofron ngushëllimin dhe kurajën e nevojshme në kohë dështimi dhe disfate, duke mos e lejuar të shndërrohet në një makth depresionues. Manifesti më i madh i besimit tek Zoti është besimi që i jepet individit tek vetja, përgjegjësitë e vetes, vendimeve, rezultateve dhe gjykimeve. Besimi sjell suksesin dhe me suksesin modestinë para Zotit dhe nevojën për më shumë.

Besimi është një zakon mendor, emocional dhe jetësor. Qoftë i bazuar në dije nga Libri apo tradita profetike, apo i përftuar nga edukimi, në të dy rastet, besimi mbetet sekreti i shpëtimit dhe lumturisë. Ai shfaqet me ngacmuesin dhe stimulin e parë në formë përhumbje dhe thyerje para madhështisë së Zotit.

Perktheu: Elmaz Fida

Mësimi fetar që merrja nuk më ka ndihmuar të kuptoj botën shpirtërore të njerëzve, të prezantohem me natyrën dhe tipat e tyre. Por që në vegjëli, unë kam qenë shumë kureshtar dhe i interesuar të di diçka më shumë lidhur me lumturinë e njerëzve që më rrethojnë, vuajtjet e tyre, stabilitetin dhe çrregullimet e tyre psikologjike.

Pasi u rrita dhe lexova rreth psikologjisë, ndjeva se ajo është një disiplinë e njohur për mua dhe madje e dashur, në kundërshtim me miqtë e mi të cilët e konsideronin larg shkencave të tjera, të cilat ishin objekt studimi i tyre.

Mes leximit të librave përkatës, si dhe leximit të imazheve dhe sjelljeve njerëzore, fillova të aftësohem më shumë në kuptimin e vetes time, imazhit që të tjerët kanë për mua, si dhe pritshmërive të tyre.

Nëse do të angazhohesha me diçka tjetër, përveç asaj me të cilën merrem, do të doja të isha këshillues që ndihmon njerëzit të kapërcejnë problemet, hallet, dhimbjet dhe vuajtjet. Do të doja të motivoj dhe nxis të martuarit të kapërcejnë problemet e komunikimit mes tyre, për një jetë më të mirë dhe më të bukur.

Cicërimat dhe shkrimet e mia janë pasqyrim i një gjendjeje humori të mirë tani, kënaqësisë në të kaluarën dhe aspirate për një të ardhme me të mirë.

Cicërimat e mia janë një ndërveprim aktual dhe jo ideal, mes suksesit dhe dështimit, fuqisë dhe dobësisë, bindjes dhe kundërshtimit dhe të gjithë antonimeve të jetës.

Të gjitha i kam përjetuar dhe i kam vuajtur në jetë. Jam gëzuar dhe jam hidhëruar, jam kënaqur dhe jam inatosur, kam nxituar dhe kam ngadalësuar, kam gabuar dhe ia kam qëlluar, kam insistuar dhe këmbëngulur ndonjëherë, por edhe kam reflektuar dhe korrigjuar herë të tjera. Ndonjëherë, jam sjellë në një mënyrë të caktuar, por pasi më është kthyer kthjelltësia dhe qetësia, më ka ardhur zor nga ata që më panë në atë formë reagimi. Dikush e sheh trimëri të kërkojë ndjesë nga një gabim. E dikujt tjetër, i mungon guximi, arratiset nga gabimi, për të rënë në një gabim më të rëndë.

Këshilla që dua t’ju ofroj, është vetë eksperienca ime, të cilën e kam përjetuar. Nëse u këshilloj për diçka, dijeni se e kam provuar dhe përjetuar vetë më parë. E nëse u ndaloj nga diçka, dijeni se e kam provuar shijen e tij të hidhur.

Tek njerëzit që më rrethojnë, orvatem të zhytem në thellësitë e ndjenjave të tyre, të analizoj problemet, të studioj psikologjinë e tyre. Profili i tyre më ndihmon ti kuptoj mirë, të zbuloj qetësinë apo stresin që përjetojnë. Por, gjithmonë mbetet gjuha e tyre ajo që e konfirmon ose e përgënjeshtron.

Tashmë kam guximin e duhur për të thënë diçka që nuk e kam lexuar në libra, edhe pse jam i bindur se diku është shkruar. E kjo thënie është: “Lumturia është gjuhë”.

Gjuha që flasim, është tregues i lumturisë, madje, gjuha që flasim prodhon lumturinë ose të kundërtën e saj.

Teksa po meditoja rreth kësaj pike, dëgjova lexuesin e Kuranit të citojë: “A nuk i kemi dhënë Ne atij dy sy, edhe gjuhë, edhe dy buzë, dhe ia kemi bërë të qarta të dyja rrugët?” (Beled, 8-10)

Syri shikon, veshi dëgjon, gjuha e shqipton dhe në bazë të kësaj, zgjidhet rruga e duhur apo e gabuar.

Veprat e të tjerëve, janë në fokusin e shikimit dhe dëgjimit tënd, por nuk janë burim i lumturisë apo vuajtjes tënde. Reagimi yt i cili bëhet me gojë, është çelësi i gjendjes psikologjike që përjeton.

Në jetën time, nuk kam parë një person të suksesshëm, i cili nxjerr fjalë negative dhe parashikon dështimin. Nuk kam hasur as dhe një dështak, të ketë një gjuhë të hijshme dhe të presë të mirën.

Nuk kam asnjë pikë dyshimi, që nëse një pesimist ndryshon gjuhën e tij, insiston tek fjalët pozitive, qoftë dhe me siklet të madh, do të përmirësohet humori i tij dhe do të arrijë sukses në jetë.

Shpirti i tij do të lartësohet, mendja do i rrezatojë, sukseset e tij do të shënojnë rritje, do të përmirësojë raportin me dështimin, do i shtohet besimi tek vetja si dhe do të përmirësojë komunikimin me të tjerët.

Por, kjo nuk mund të ndodhë brenda një dite e një nate. Ajo që nuk duhet të harrojmë, është se kjo për të cilën flasim, është e mundur. Zoti nuk ka krijuar askënd të privuar nga mundësia e lumturisë, mirësisë dhe suksesit. E kur dikush e arrin këtë, nuk i ka hyrë në hise askujt, por thjesht ka përftuar hisen e tij nga ana e Bujarit të Plotfuqishëm.

Thënë shkurt dhe larg çdo debati shterp, fol mirë, ji optimist, prit të mirën dhe mos u zvarrit pas iluzioneve, dështimit dhe frikës. Para se të shkosh tek psikologu, duke zbatuar këshillën e një miku i cili ka ndjerë se nuk je mirë, përsërit me vete: ”Unë jam i lumtur dhe i gëzuar.” Duke e shndërruar në zakon dhe ves diçka të tillë, ne ngjisim shkallët e lumturisë dhe suksesit.

Mos e rretho veten me mendime negative si: Unë jam dështak, idiot, pavullnet, i urryer, dyert i kam të mbyllura, jetoj pa objektiv etj… Asnjëherë mos e uro vdekjen, pasi  nuk i dihet çfarë të pret pas vdekjes. Mund të jesh gjynahqar dhe pendohesh. Profeti Muhamed a.s thotë: “Besimtarit, jeta nuk i shton veçse mirësitë.”

Mësoje gjuhën të thotë vetëm fjalë të mira, motivuese, të dashura dhe të dhembshura. Mësoji ata që të rrethojnë që prej teje të mos dëgjojnë veçse fjalë plot shpresë, optimizëm, dashuri dhe mirësi.

Sfida e parë në ndryshimin e gjuhës tënde, do të jetë me të afërmit, të cilët nuk do e besojnë se ke ndryshuar kaq kollaj. Do të befasohet jot shoqe nga fjalët e ëmbla, do të qeshë ndonjë nga fëmijët, një tjetër do mbetet gojëhapur, ndonjëherë mund të ndihesh edhe në siklet.

Është fillimi, prandaj mos u shqetëso! Këtë gjendje, do e pasojë gëzimi dhe lumturia, për ty dhe për të gjithë. Beso nga thellësia e vetes se je i aftë për të pasur sukses dhe për të jetuar i lumtur. Beso se i ke aftësitë, energjitë dhe kreativitetin për diçka të tillë.

Teksa lutesh dhe i përgjërohesh Zotit, asnjëherë mos harro se kështu ti furnizohesh me energji dhe po ushtron veten për më shumë besim për të ardhmen. Kështu, ti po forcon vullnetin, po përmirëson pritshmëritë nga Zoti, po ndez imagjinatën dhe po lehtëson udhën drejt suksesit.

Por… edhe nëse thyhesh, mos e humb shpresën! Mos iu kthe sërish shprehjeve si: ”Unë…unë” Por përsërit shprehje si: ”Do të përpiqem përsëri! Do të fitoj! Po, do të fitoj sepse jam në udhë të drejtë! Sepse durimi im, vaditet nga besimi i thellë në Zotin, i cili nuk e zhgënjen robin e Tij.

Tomas Edison, konsiderohet si shpikësi më i madh në histori, me një numër prej 1093 patenta për shpikje, të cilat mbajnë emrin e tij dhe vetëm në Amerikë. Këtij numri, shtoi ato patenta për shpikjet në Mbretërinë e Bashkuar, Francë dhe Gjermani. Ai punonte 18 orë në ditë dhe thoshte:”Kreativiteti është 99% tek puna. Vetëm 1% është inteligjencë.” Sakaq, e shoqja thoshte se ai nuk ka dashuri.

I kam studiuar biografitë e njerëzve të suksesshëm, si në rangun historik ashtu dhe atë aktual. Si emërues të përbashkët mes tyre, kam gjetur durimin dhe vendosmërinë. Suksesi ka të bëjë me punën dhe mos përgjigjen ndaj mërzisë. Ai ka të  bëjë me vijimësinë dhe përpjekjet e pandërprera. E bukura këtu është se vendosmëria dhe këmbëngulja, është një zakon i cili mund të mësohet dhe të ushtrohet.

Mos kij frikë, se arritja e suksesit nuk është e thënë të arrihet në kurriz të dashurisë, si në rastin e Edisonit. Është e mundur që ti kesh të dyja! Miku im hedh një ide plot zell e pasion, sikur të ishte një ide pa asnjë të metë. Pas një diskutimi, shoh që zelli i tij pëson reduktim dhe fillon ta rishikojë idenë nga e para. Kontrolli dhe maturia në përballjen me realitetin, me opsionet, shqyrtimin e idesë, rishikimin e saj, eksperimentin dhe diskutimin…

Një person normal, proceson nga 50 deri 60 mijë ide në ditë, një mesatare prej një ideje të re në çdo sekondë, gjatë 16 orëve të gjendjes zgjuar. Cilat prej tyre do i marrësh dhe cilat do i lësh?

Një grup diskutojnë dhe debatojnë sikur secili prej tyre të kishte ardhur nga një planet i ndryshëm nga tjetri. Hapësira miqësore që i bashkon duket inekzistente. Studenti kalon 55% të kohës së tij duke dëgjuar, e megjithatë, të dëgjuarit është metoda nga e cila mëson më pak në shkollë. Ajo që kërkohet është të dëgjuarit kritik dhe të menduarit e kontrolluar, jo diktimi dhe tundja e kokave.

Të dëgjuarit me vëmendje është fillimi i urtësisë, që do të thotë: Aftësi e dëgjuesit për të analizuar konceptet e përmendura tek fjalët e të tjerëve, fitimin e simpatisë së tyre, lehtësimin e emocioneve të tyre dhe sinjalizimin se janë njerëz të rëndësishëm.

Së fundmi, zbuloi se rrugët që të çonin për në qytetin e tij ishin të shumta, disa më të shkurtra, disa më të bukura dhe disa të tjera më të sigurta. Ajo që nuk zbuloi dot, ishte se ai akoma nuk e di se ekzistojnë edhe rrugë të tjera. Të menduarit fleksibël, është ndër zakonet më të vështira për trurin, sepse fleksibilitet do të thotë që ti trajtosh qëndrimet me një metodë të ndryshme nga ajo me të cilën je mësuar, do të thotë të ndryshosh mënyrën e trurit në të menduar dhe në gjetjen e zgjidhjeve.

“Betohem për gjithçka që ju shihni dhe për gjithçka që nuk e shihni” (Haka, 38-39)

“juve nuk ju është dhënë veçse pak dijeni”. (Isra, 85)

A e ke pyetur veten ndonjë ditë, përse e bën diçka të caktuar dhe përse nuk e bën diçka tjetër? A ke menduar rreth ndikimit që ushtron ndaj të tjerëve, nëse i gëzon, i mërzit dhe nëse i fut në dyshime rreth teje? Të menduarit abstrakt është aftësia për të njohur kufijtë e asaj që dimë dhe asaj që nuk dimë, është kur njeriu bëhet më i ndërgjegjshëm për pasojat e veprimeve të tij, si dhe ndikimin e tyre ndaj të tjerëve.

Një urtësi thotë:”Kush bën një gabim dhe nuk e ndreq atë, është sikur ka bërë dy gabime.” Që në vegjëli, na duhet të mësojmë se të nxituarit na shtyn për të bërë gabime dhe për ti përsëritur ato. Saktësia kërkohet edhe në detajet më të vogla. Mendja lindore anon nga gënjeshtrat, iluzionet, fshehja e të vërtetës … për të ruajtur bojën e fytyrës. Prandaj dhe nuk e pranon humbjen dhe as nuk di si të kërkojë falje. Ai përdor shkathtësitë dhe zgjuarsinë për tu familjarizuar verbalist me gabimin. Arritja e saktësisë, vjen si rezultat i një procesi të mendarit kritik, të durueshëm dhe ripërtëritës. Saktësi do të thotë maturi dhe mos nxitim.

Përse thonjtë e dorës rriten më shpejt se ato të këmbës? Cili është shkaku i luftërave dhe konflikteve në botë? Më e rëndësishme sesa përgjigja, është që fëmija të mësojë të bëjë pyetje, të mësojë si të mendojë para se të përgjigjet dhe  shoshitjen e gjërave para pranimit. Ibnu Abasi përshkruhej si:”Djaloshi i pleqërisë, që ka zemër të arsyeshme dhe gjuhë që bën pyetje?” Shtrimi i pyetjeve është një shkathtësi mendore para se të jetë gjuhësore, është të hapurit e mendjes ndaj një fenomeni të vogël ose të madh, për të cilën duhet bërë kërkim. Mos e injoro pyetjen, pyetja e Njutonit ishte ajo që zbuloi ligjin e gravitetit.

Pengesa që të surprizoi në rrugë, nuk ka përse të të surprizojë sërish. “Besimtari nuk kafshohet në të njëjtin vend dy herë.” (Buhari)

Të mençurit mësojnë nga përvojat e tyre dhe përvojat e të tjerëve, ndërkohë që injorantët i përsërisin gabimet e veta. Zbatimi i njohurive të vjetra në situata tëreja, do të thotë ke nxjerrë mësime nga e shkuara dhe këto mësime po i vë në praktikë në një kontekst tjetër. Edhe nëse ngjarjet nuk përngjajnë me njëra-tjetrën, mendjendriturit mund të nxjerrin mësime të dobishme, duke shmangur rëniet e përsëritura në të njëjtën gropë.

A je prej atyre që e kalojnë jetën e tyre gafila ndaj natyrës së jetës që rrjedh përreth tyre, materialet, zërat, stilet dhe ngjyrat? A të pëlqen ti prekësh gjërat dhe tu afrohesh, apo pëlqen ti vëzhgosh nga larg? Përdorimi i shqisave dhe vënia e tyre në funksion të ndërtimit të njohurive, është një ves mendor. Në këtë kontekst, ne duhet ti kushtojmë vëmendje shqisave tona duke i fokusuar në ambientin përreth, bukurinë e ngjyrave dhe diversitetin e zërave.

Kreativiteti letrar ose teknologjik, ka qenë thjesht një imazh në trurin e autorit, para se të materializohet në një shpikje reale. Imagjinoje veten lider të një grupi, mësues, drejtor, apo edhe president. Çfarë do të bësh? “Ç’mendon ti o Suraka, kur të të jepet byzylyku i Kisras?” (Bejhakij)

Përktheu: Elmaz Fida

Ngrihu dhe merri dy stilografa dhe një letër. Stilografi i parë le të jetë me ngjyrë të gjelbërt, kurse i dyti me ngjyrë të kuqe. Bëje një list të gjërave që të lumturojnë dhe të përvujtnojnë. Fillo nga ana e djathtë t’i shkruash gjërat që të rrisin dhe lumturojnë, qofshin ato: mendime, objekte, libra, njerëz, vende apo tesha! Këto shkruaji me ngjyrë të gjelbërt, që paraqesin jetën dhe pozitiven! Pastaj kalo në anën e majtë të listës duke i shkruar gjërat që të shkaktojnë rënie të humorit dhe të turbullojnë cilësinë e jetës qofshin ato: mendime, objekte, libra, njerëz, vende apo tesha. Këto shkruaji me ngjyrë të kuqe, që paraqesin rrezikun dhe saherë që t’i zbulosh lumturueset dhe shqetësueset hedhi në atë listë dhe rilexoji herë pas here! Rrënjosi fuqishëm në gropat e kujtesës dhe praktikoji seriozisht! Jeta turbullohet nga diçka, njihi ato dhe burimet e tyre, trajtoji deri në këputje, jeta është e shtrenjtë, respektoje! Këtë listë pozicionoje diku, lehtë të të bjen në sy, ashtu që të ndikohesh.

Agron  Islami

“Dua të kërkoj ndjesë për gjithçka ndodhi. Nuk doja ti bëj keq askujt. Unë dhe kolegët e mi, thjesht po rendnim pas ëndrrave tona të fëmijërisë.”

Kjo ishte përgjigja e një grupi fotografësh rusë, të cilët hynë vjedhurazi tek piramidat e Egjiptit, duke shfrytëzuar shkujdesjen e rojeve, ku me aparatet e tyre ofruan foto të mrekullueshme, të cilat magjepsën frekuentuesit e faqeve sociale të internetit.

90 – 130 është numri i piramidave që janë ulur këmbëkryq në tokën e Egjiptit, piramida të cilat konsiderohen si një nga shtatë mrekullitë e botës. Programi GOOGLE EARTH, ka arritur të zbulojë prezencën e piramidave të tjera në nëntokën egjiptiane, të cilat janë në pritje të heqjes së rërës që i ka mbuluar. Ato janë ndërtime që prej mijëra vitesh, në kohën e Egjiptit të lashtë faraonik, të cilat shërbenin si varreza të mbretërve dhe mbretëreshave. Piramidat janë të mbushura me mumie dhe pasuri ari të tepër të shtrenjta, si dhe gjëra të tjera, të cilat konfirmojnë besimin e egjiptianëve për jetën e amshuar të shpirtit, për ringjalljen dhe për një jetë tjetër të amshuar. Megjithatë, mungesa e dritës së mesazhit hyjnor, e çoi besimin e tyre në një labirint legjendar.

Miliona gurë të barabartë që peshojnë miliona tonelata, janë transportuar nga jugu i Egjiptit, falë një ushtrie të nënshtruar e cila ka punuar për më shumë se njëzet vite në gdhendjen e shkëmbinjve, njëlloj siç kanë bërë punëtorët që vinin nga vendet e kolonizuara teksa hapnin underground-in në Londër. Inxhinierët egjiptianë i ndërtonin kryeveprat e tyre me një saktësi të madhe, nga Alfiom, në Alxhiza. Format gjeometrike të piramidave dhe saktësia e tyre, vazhdojnë të magjepsin dhe mrekullojnë botën. Piramidat janë dëshmitar i një nga civilizimeve më të lashta njerëzore.

Hafidh Ibrahim, thoshte:”Ustallarët e lashtë të piramidave, më sfiduan dhe më lanë pa gojë.”

Shumë njerëz kanë besuar se piramidat nuk janë ndërtuar nga njerëzit, por nga xhindet. Por, ka mundësi që egjiptianët e vjetër të kenë shpikur dhe ndonjë përzierje të fortë që ti mbijetojë ndryshimeve klimaterike dhe kohës. Sipas këtij mendimi, shkëmbinjtë me të cilët janë ndërtuar piramidat, janë falë një përzierjeje e cila është derdhur në kallëpe, në vendin e piramidave. Prandaj, po sipas këtij mendimi, origjina e tyre është uji, balta dhe përzierje të tjera.

Vetë Kurani e përmend si shkarazi faktin që faraonët e përdornin baltën e pjekur në ndërtime. Këtë e përmend vetë faraoni në debatin e zhvilluar mes tij dhe profetit Musa a.s, ku thotë:”O Haman, më ndez një zjarr për të pjekur qerpiçë dhe më ndërto një kullë të lartë që të ngjitem te Zoti i Musait.” (Kasas, 38)

Piramidat ka mbi gjashtë mijë vjet që i rezistojnë kohës dhe kurdo që të vërtetohet lënda dhe mënyra si janë ndërtuar, do të shërbejnë dhe për interpretimin e teksteve kuranore në mënyrë të saktë. Para se të vërtetohet kjo, gjithçka mbetet supozim. Në Kuranin fisnik përmendet emri i faraonit i shoqëruar me mjetet me të cilat ndëshkonte kundërshtarët: “Dhe me Faraonin, njeriun e hunjve “eutad”(ku torturonte njerëzit)?” (Fexhr, 10)

Të njëjtën fjalë të përdorur për hunjtë “eutad”, Kurani e përdor dhe kur flet për malet. Meqë piramidat u përngjajnë maleve, janë quajtur dhe në Kuran male. Sigurisht që piramidat ishin objektet më të rëndësishme të dinastive faranike dhe është normale që të ceken. Fakti që ato i atribuohen faraonit, nuk do të thotë se ishte faraoni i Musait a.s ai që i ndërtoi. Ky është interpretimi i disa interpretuesve të Kuranit, pra që fjala “eutad” nënkupton piramidat. Sakaq, dijetarë të tjerë thonë që “eutad” ishin obelisk ku shënoheshin emrat dhe të dhënat e faraonëve.

Kur myslimanët e morën Egjiptin, e ruajtën trashëgiminë shkencore, arkitekturore dhe civilizuese. Prandaj dhe këto objekte qëndruan të paprekur, për të dëshmuar fuqinë me të cilën Zoti ka pajisur krijesën e Tij, njeriun. Ato dëshmojnë aftësitë e egjiptianëve për kreativitet dhe madhështi të paprecedent.

Sot ne jemi dëshmitarë të prodhimeve të ndryshme të këtij populli, si laptopi, prodhimi i lokomotivave dhe shumë produkteve të tjera të cilat janë premtuese për zhvillimin dhe rilindjen e këtij vendi. Ndoshta, egjiptianëve sot, më shumë se motivimi u lipset liria dhe mjedisi që e shpërthen kreativitetin e tyre.

Ibnu Abdul Hakem, në vitin 257 hixhri, pati shkruar një libër rreth hyrjes së myslimanëve në Egjipt dhe në Afrikën veriore, duke mos harruar të flasë dhe për piramidat. Me këtë, ai është ndër të parët që kanë shkruar për këto objekte madhështore. Njëkohësisht, Sujutij ka shkruar një libër lidhur me piramidat e Egjiptit “Buqeta e fisnikëve, për haberet e piramidave”.

Piramidat nuk janë aspak të kërcënuara nga askush, janë thjesht mediat ato që i prodhojnë dhe i ekzagjerojnë lajmet, sipas të cilave piramidat kërcënohen nga islamikët. Frika e vetme që u kanoset piramidave është neglizhenca. Kjo, ndërkohë që flasim për njerëz nga lindja dhe perëndimi, të cilët zbulojnë varreza, i analizojnë dhe studiojnë, i reklamojnë tek kompanitë turistike për ti kthyer në vende të vizituara nga turistë nga e mbarë bota. Kështu, i shndërrojnë në një investim me të ardhura përrallore, ndërkohë që vetë banorët përreth nuk përfitojnë prej tyre.

Rrëzë këtyre objekteve madhështore, gjen shpresën e një taksisti të thjeshtë i cili është në kërkim të disa centëve teksa transporton turistët e huaj. Aty gjen shpresën e një turisti apo studiuesi, i cili ka ardhur nga larg për të qenë dëshmitar i kësaj kryevepre të rrallë, si dhe për të zbuluar sekretet që fshihen poshtë saj.

Nëse besohet se xhindet janë ustallarët e vërtetë të piramidave, le ta dinë se Zoti e ka pajisur njeriun me aftësi, energji, mendje dhe privilegje, për të cilat ia vlen të krenohen dhe të bëhesh shembull për këdo që i shfrytëzon në të mirën e njerëzimit, jo në favor të diktatorëve, për këdo që i lejojnë dhuntitë e tyre ta realizojnë ëndrrën dhe mendjet të rendin drejt saj.

Përktheu: Elmaz Fida

“Ju do të thirreni në ditën e kijametit me emrat tuaj dhe me emrat e baballarëve tuaj”
“Emërtoni fëmijët tuaj me emra të bukur”

Emrat e gjinisë femërore

A
Abide………………………………….adhur uese
Abire………………………………….flutu rake
Adhra………………………………….marga ritarë i pashpuar
Adile………………………………….e drejtë
Afife………………………………….e pastër, e thjeshtë, e qartë
Afie………………………………….larg nga çdo problem
Afije………………………………….e pastër nga çdo sëmundje dhe nga çdo pikëllim
Afshin………………………………….që driçon si yll
Aida………………………………….mysafi re, ajo që kthehet
Aishe………………………………….bashk ëshortja e pejgamberit [salallahu alejhi ue selam]
Ajisha………………………………….e pasur
Ajra………………………………….e respektueshme
Akile………………………………….e mençur, e urtë
Alije………………………………….fisni ke
Alime………………………………….e ditur
Amale………………………………….shpre së, synim
Amelia………………………………….besn ike, e bukur
Amire………………………………….grua bujare, princeshë
Anbere………………………………….erë e mirë peme
Anisa………………………………….e afërt, intime
Anika………………………………….unike
Anum………………………………….dhurat ë e Zotit
Ariana………………………………….plot ë jetë
Arife………………………………….e ditur
Asie………………………………….shpres ë
Asime………………………………….mbroj tëse
Atifa………………………………….dhemb shuri
Atika………………………………….e lashtë
Ajana………………………………….fatlu me
Azize………………………………….e çmueshme
kthehu lart

B
Bahije………………………………….vezu lluese, e bukur
Bahire………………………………….e shkëlqyeshme
Basile………………………………….e patrembur, guximtare
Basime………………………………….e buzëqeshur
Bedrije………………………………….që gjason në hënën e plotë
Baha………………………………….e vlefshme
Belige………………………………….e kthjellët
Belkisa………………………………….emë r i mbretëreshës Sebee, e cila pranoi Islamin para Sulejmanit alejhi selam
Belsame………………………………….që jep erë të mirë
Berie………………………………….e pastër, pa të meta
Besire………………………………….vizi onare, largpamëse
kthehu lart

D
Damime………………………………….shoq ëruese
Dania………………………………….e bukur
Danin………………………………….princ eshë
Daria………………………………….e ditur, me kulturë
Dijae………………………………….drita , lindja e diellit
Dijba………………………………….dëgju eshmëri
Durdane………………………………….per lë
Duxhana………………………………….shi
Dhafire………………………………….tri umfuese
Dhakire………………………………….për kujtuese e Allahut
Dhalile………………………………….hij e
Dhekije………………………………….e mençur, inteligjente
kthehu lart

E
Elife………………………………….e butë, shoqëruese
Elmase………………………………….diam ante, flori
Eliza………………………………….unike , e çmueshme
Emane………………………………….që ka shpresë në atë çka dëshiron, besnike
Enuare………………………………….ndri çuese
Eribe………………………………….e shkathtë, e zellshme, e mençur
Erina………………………………….zonjë e bukur
Ermina………………………………….miqë sore
Esma………………………………….sahabi je, vajza e Ebu Bekrit radiallahu anhu
kthehu lart

F
Fadile………………………………….epër si
Faide………………………………….e vlefshme, e zellshme, e dobishme
Faktah………………………………….pëll umb
Faize………………………………….e sukseshme, fitimtare
Falisha………………………………….fat mirësi
Fara………………………………….perënd im i diellit
Farha………………………………….lumtu ri
Farhin………………………………….e ngallëzyer
Faria………………………………….e dashur, e butë
Feriha………………………………….e lumtur
Farkanda………………………………….e lumtur, me fat
Faris………………………………….jetë
Fariza………………………………….drit ë
Fatima………………………………….vajz a e Profetit sal-lallahu alejhi ue selam
Fejruz………………………………….ngjy rë e bruztë
Ferjat………………………………….drit ë dielli e lezetshme
Fehare………………………………….kren are, që mburret
Fehime………………………………….inte ligjente
Fehmida………………………………….int eligjente dhe e urtë
Femida………………………………….e urtë
Fekihe………………………………….që kupton
Fekire………………………………….eleg ante
Ferashe………………………………….flu tur
Ferhane………………………………….e lumtur, krenare
Feride………………………………….unik e, e vetme, e çmueshme
Feroza………………………………….gur i çmuar
Fesihe………………………………….elok uente
Feuzije………………………………….fit imtare
Fikrije………………………………….e mençur, mendimtare
Furkane………………………………….që dallon të mirën nga e keqja, lule
kthehu lart

G
Gajda………………………………….e re dhe e njomë
Galibe………………………………….domi nante
Galije………………………………….erëm irë, e çmueshme
Garibah………………………………….e huaj, e çuditshme
Gazije………………………………….luft ëtare
Gufrane………………………………….që fal
kthehu lart

H
Habibe………………………………….e dashur, mike
Hadare………………………………….e gjelbërt
Hadika………………………………….e mrekullueshme, kopshtare
Halisa………………………………….e dëlirë
Hanije………………………………….e këndshme
Haxher………………………………….e fortë si guri, gurore
Hadije………………………………….udhë zuese për në rrugën e drejtë, dhuruese
Hafije………………………………….fisn ike, e fshehur prej të tjerëve
Halaue………………………………….e ëmbël, e shijshme
Khalide………………………………….e përjetshme, e paharruar
Hamide………………………………….falë nderuese
Hanife………………………………….musl imane e çiltër, e pastër, e sinqertë
Hanije………………………………….ledh atuese, e butë, e sjellshme, simpatike
Hasije………………………………….e veçantë, e posaçme
Haua………………………………….emri i bashkëshortes së Ademit alejhi selam
Hikmete………………………………….urt ësi
Husane………………………………….tepë r e bukur
kthehu lart

I
Ibtisame………………………………….bu zëqeshje
Iffah………………………………….modes ti, dëlirësi
Iffat………………………………….nders hmëri
Ilham………………………………….intui të, frymëzim
Ines………………………………….dasham irësi
Intisare………………………………….tr iumf
Imtihal………………………………….e sjellshme
Isire………………………………….e fortë, frymëzuese
Islahe………………………………….bami rëse
Isma………………………………….që mbron
Ishrak………………………………….lind ja e diellit
kthehu lart

J
Jara………………………………….flutur e vogël
Jasna………………………………….në arabisht do të thotë trëndafil i bardhë
Jasmin………………………………….lloj luleje
Jemame………………………………….lugi në në Arabi
Jumna………………………………….fat i mirë, sukses
Jusra………………………………….përpa rimtare, e majtë
kthehu lart

K
Kamalije………………………………….pë rsosuri
Kamile………………………………….e përsosur, e plotë
Kanual………………………………….zamb ak i ujit
Kasame………………………………….e mirë dhe e bukur
Kaula………………………………….që ka veçori të bukura
Kashish………………………………….atr aksion
Kida………………………………….e ruajtur, e fortë
Kenza………………………………….thesa r
Keram………………………………….natyr ë bujare
Khatuun………………………………….zon jë
Komal………………………………….e bukur
kthehu lart

L
Lama………………………………….errësi rë e buzëve
Lamia………………………………….e buzëve të errëta
Lamise………………………………….e prekshme
Lanika………………………………….më e mira
Leshira………………………………….shu më inteligjente
Latifa………………………………….e butë, e këndshme
Lebibe………………………………….e mençur, e zgjuar
Lehame………………………………….madh ështore në bukuri dhe në mirësi, ajo që pergatitë mishin
Leila………………………………….natë
Lejla………………………………….e lindur natën, bukuri e errët
Lijana………………………………….butë si
Liina………………………………….përdë llim, butësi
Lubabe………………………………….prej femrave më të zgjedhura
Lubina………………………………….dëli rësi
Lu’lu………………………………….marga ritarë
kthehu lart

M
Maha………………………………….sytë e mëdhenj
Mahnur………………………………….ndri çim hëne
Mahek………………………………….aromë
Mahrin………………………………….e ndritshme dhe e bukur si dielli
Mahrosh………………………………….pje së e hënës, e këndshme
Mahum………………………………….drita e hënës
Mahuish………………………………….e bukur si hëna
Maira………………………………….hënë
Magfire………………………………….e falur
Mahira………………………………….e zellshme, eksperte, e zgjuar
Maja………………………………….prince shë
Makbule………………………………….e pranuar
Mashal………………………………….drit ë
Mazine………………………………….që i shkëlqen fytyra
Medenije………………………………….e kulturuar, qytetare
Mediha………………………………….e lavdërueshme
Meisare………………………………….pas uri
Mehasin………………………………….buk uri
Meliiha………………………………….e hirshme
Menahil………………………………….bur im i ujit të freskët
Menar………………………………….dritë udhëzuese
Menhale………………………………….bur im
Mehrije………………………………….e dalluar, e shkathtë
Mehriin………………………………….me natyrë dashjeje
Mehrish………………………………….aro më e këndshme
Mehrunisa………………………………….g rua e bukur
Mehuish………………………………….e bukur, hënë
Mejsane………………………………….yll i që shkëlqen shumë
Merjem………………………………….nëna e Isait alejhi selam, e qëndrueshme
Meshkura………………………………….që falënderon
Metine………………………………….e fuqishme, guximtare
Misha………………………………….e lumtur pë tërë jetën
Mishel………………………………….një dritë
Mithaleh………………………………….sh embullore
Mohga………………………………….drita e lumturisë
Mubineh………………………………….ajo që qartëson diçka
Muhsina………………………………….bam irëse dhe e butë
Muneuer………………………………….e ndritshme
Munibe………………………………….e penduar, e kthyer
Munirah………………………………….e ndriçuar
Murade………………………………….e kërkuar
Musaret………………………………….lum turi
Muskan………………………………….buzë qeshje, lumturi
Muslimeh………………………………….be simtare e devotshme
Muxhahideh…………………………………. ajo që përpiqet ne rrugë të All-lahut
Muzejne………………………………….zbu kurim
kthehu lart

N
Nada………………………………….bujari , njomësi
Nadia………………………………….shpre së
Na’ire………………………………….e ndritshme, ndriçuese
Nadra………………………………….unike
Nafije………………………………….e dobishme
Nafise………………………………….e çmueshme
Nagina………………………………….gur i çmuar
Nagiin………………………………….perl ë
Nahid………………………………….e ndershme
Nahida………………………………….e ngritur
Najla………………………………….me sy të gjerë
Namila………………………………….e heshtur, serioze
Nasiha………………………………….kësh illuese
Nasime………………………………….flla d, puhi
Nasriin………………………………….trë ndafil i egër
Nasrin………………………………….lule e kaltër aromatike
Nasha………………………………….aromë , parfum
Nashima………………………………….e urtë, e lulëzuar
Nashua………………………………….e ngallëzyer
Nuuriin………………………………….dri të e shkëlqyer
Nauar………………………………….ajo që e ruan veten
Nazniin………………………………….e bukur
Nazuk………………………………….e njomë
Nedhra………………………………….shem bullore, e njohur
Nedime………………………………….shoq ëruese, mikeshë
Nejire………………………………….ndri çuese
Nekibe………………………………….prij ëse, e parë
Nekije………………………………….e pastër
Nelam………………………………….gur i çmuar
Nemira………………………………….e pastër, e kulluar
Nermin………………………………….lule , e njomë, e butë
Neshiin………………………………….gjë e ëmbël
Nesime………………………………….ambi ent i pastër, erë e mirë
Nesira………………………………….ndih mëtare, fitimtare
Neuale………………………………….drit ë e fortë, që e arrin qëllimin e vet
Nexhua………………………………….e cila e ruan sekretin
Nigar………………………………….e bukur
Niha………………………………….shi,
Nina………………………………….e këndshmja
Nishat………………………………….lumt uri
Njasia………………………………….më e bukura
Nudare………………………………….e artë
Numa………………………………….e bukur dhe e këndshme
Nurijeh………………………………….ndr içuese
Nuriin………………………………….e dashur
Nurhan………………………………….drit ë
kthehu lart

R
Rabie………………………………….pranv erë, kopsht
Radije………………………………….e kënaqur, e mjaftuar
Rafije………………………………….e lartë
Rahibe………………………………….zemë rgjerë
Rajja………………………………….dritë
Rajna………………………………….e pastër
Ramisha………………………………….plo të me trëndafila
Ramsha………………………………….fyty rën porsi hëna
Rania………………………………….mbret ëreshë
Rajana………………………………….derë e Xhennetit err-Rrejjan (Ejjub Albani)
Ratibe………………………………….e përqëndruar, e vendosur
Rauije………………………………….tran smetuese e fjalëve të Profetit sal-lallahu alejhi ue selem
Rebiha………………………………….fito re
Redane………………………………….e mençur, udhëzuese
Redife………………………………….përc jellëse
Refike………………………………….shoq ëruese, përkëdhelëse, emri i gruas së Is’hakut alejhi selam
Rejah………………………………….rehat i
Rehana………………………………….një grusht borziloku i ëmbël
Rehame………………………………….rigë shiu
Reihane………………………………….aro ma e trëndafilit
Reide………………………………….udhëh eqëse
Rejhane………………………………….shp irtmirë, bimë qe ka aromë të mirë
Reike………………………………….e dëlirë, e patrazuar
Reina………………………………….mbret ëreshë paqësore
Rekike………………………………….e butë, e ëmbël
Rexhije………………………………….që shpreson
Ramis………………………………….e fshehur, sekrete, e ruajtur
Rashide………………………………….e mençur, udhëzuese, e përqëndruar
Rezine………………………………….mode ste
Rimsha………………………………….buqe të lulesh
Rizuana………………………………….e bukur
Rona………………………………….dritë ndriçuese
Roshini………………………………….dri të
Rubina………………………………….e bekuar me dashuri, ujëvarë
Rubije………………………………….sezo na pranverore
Ruhina………………………………….arom ë e këndshme
Rukhsana………………………………….e bukur
Ruksha………………………………….e bukur
Rumeisa………………………………….buq etë lulesh
Rumeha………………………………….gur i bukur
Rukeja………………………………….e bija e pejgamberit [salallahu alejhi ue selam]
Ruhije………………………………….e qetë, e mëshirshme
Rukije………………………………….emri i vajzës së Profetit sal-lallahu alejhi ue selam
Ruvejda………………………………….e ngadalshme, që pret e nuk ngutet
kthehu lart

S
Sabije………………………………….që i robëron zemrat me bukurinë dhe moralin e saj
Sabiin………………………………….flla d mëngjesi
Sabire………………………………….duri mtare
Sabrina………………………………….trë ndafil i bardhë
Sabura………………………………….shum ë durimtare
Sadike………………………………….e sinqertë, e drejtë
Safa………………………………….qartës i, dëlirësi mendjeje
Safijeh………………………………….e drejtë, e pastër, e qartë
Sahire………………………………….mahn itëse, që të mahnitë me bukuri
Saime………………………………….agjër uese
Saira………………………………….që e ruan nderin dhe pasurinë e saj dhe të të tjerëve
Sakine………………………………….e qetë, e vendosur
Salije………………………………….shpi rtmirë
Saliha………………………………….e drejtë, e devotshme
Samaira………………………………….mah nitëse
Samuja………………………………….e vendosur, guximtare
Sanika………………………………….me mendje të fortë, me zemër të ngrohtë
Sara………………………………….prince shë
Sarah………………………………….e dëlirë, e lumtur
Sarije………………………………….udhë tim nate
Saxhide………………………………….e përulur ndaj All-llahut
Seade………………………………….e lumtur
Sedef………………………………….gocë deti, perlë
Sehade………………………………….që flen pak, e zgjuar
Sehije………………………………….fisn ike, bujare
Sehile………………………………….e thjeshtë
Sehrish………………………………….lin dja e diellit
Seide………………………………….e gëzuar
Sejide………………………………….udhë heqëse
Sekine………………………………….e qetë, e butë, modeste
Selma………………………………….paqës ore
Semaa………………………………….qiell i
Sekina………………………………….e qetë dhe e lehtë
Semina………………………………….buja re
Semiin………………………………….e çmueshme
Semire………………………………….bash këbiseduese
Senada………………………………….e hirshme
Senae………………………………….lindj e, ndriçim
Senije………………………………….shnd ritëse
Sofia………………………………….e bukur
Soreja………………………………….prin ceshë
Sorfina………………………………….e pastër nga pisllëku, e thjeshtë
Suhejla………………………………….e rrjedhshme, e patrazuar
Suhira………………………………….e bukur
Sukejna………………………………….reh ati
Sumeja………………………………….e lartë në pozitë, me vlerë
Sunja………………………………….dritë dielli, shkëlqim
kthehu lart

SH
Shahla………………………………….lule e errët, sytë e errët bojë hiri
Shakila………………………………….e hijshme, e bukur
Shakira………………………………….fal ënderuese
Shamima………………………………….fll ad aromatik
Shanum………………………………….dinj itet, bekim i Allahut
Shanza………………………………….grua dinjitoze
Shanzi………………………………….trën dafil
Shazia………………………………….arom atike
Shezana………………………………….pri nceshë
Shefike………………………………….e dhembshme
Shekura………………………………….fal ënderuese
Shemame………………………………….aro më
Shermin………………………………….mod esti
Shesmiin………………………………….sh umë e bukur, besnike, me zemër të artë
Shefae………………………………….shër uese, ndërmjetësuese
Shehame………………………………….shp irtmirë, që kryen punë të rëndësishme
Shejma………………………………….që i paraqitet era dhe shija e mirë prej fytyrës së saj
Shekime………………………………….tri mëreshë, guximtare, me zemër te fortë
Shemae………………………………….me erë të fortë
Shiriin………………………………….e ëmbël
Shujana………………………………….gux imtare, e fortë
Shukrije………………………………….fa lënderuese
kthehu lart

T
Tahire………………………………….e pastër
Taibe………………………………….pendu ese
Tejba………………………………….e dëlirë
Tajibe………………………………….e mirë, e kënaqshme
Talaue………………………………….e bukur, lulëzuese
Talibe………………………………….nxën ëse
Tanisha………………………………….lum turi
Tara………………………………….yll
Taraife………………………………….diç ka e re
Tefdile………………………………….e vlefshme
Tehije………………………………….përs hëndetëse
Temim………………………………….e plotë, e shëndoshë
Tensim………………………………….erë e lehtë
Terime………………………………….që i nënshtrohet vetëm All-llahut
Terxhumane…………………………………. shpjeguese, përkthyese, sqaruese
Teshrife………………………………….në vend të lartë, e ngritur
Tezim………………………………….respe kt
Tezmin………………………………….që ka cilësi të mira
Teufike………………………………….e sukseshme
Teusile………………………………….shp resë dhe nënshtrim
Tisha………………………………….që është plotë jetë
kthehu lart

TH
Thabite………………………………….e vendosur, guximtare
Thakibe………………………………….men dimtare
Thekafe………………………………….me prestigj, e kulturuar
Thana………………………………….falën derim, lavdërim
Themare………………………………….fry tdhënëse
Themine………………………………….e shtrenjtë, e çmueshme
Thoreja………………………………….yll
Thubate………………………………….e fuqishme
kthehu lart

XH
Xhahide………………………………….e angazhuar, e zellshme
Xhebraje………………………………….da shuri, respekt
Xhelae………………………………….sqar uese
Xhelile………………………………….e shkëlqyeshme
Xhemane………………………………….per lë
Xhemile………………………………….buk uroshe
Xherie………………………………….e fuqishme
Xhesina………………………………….zem ërmirë
Xheuahire………………………………….d iamant
Xheurije………………………………….lu lekuqe, e çmueshme
Xhijade………………………………….shu më e mirë, fisnike
Xhihan………………………………….mend je kreative
Xhumane………………………………….per lë e argjendtë
kthehu lart

U
Uabisa………………………………….diçk a e ndritshme
Uahide………………………………….e veçantë, unike
Uafije………………………………….besn ike
Uaide………………………………….që mban premtimin
Uaije………………………………….që e kupton mirë çdo send
Uathike………………………………….e besueshme
Uaxhide………………………………….e pasur, e fuqishme
Uedide………………………………….e dashur
Uehibe………………………………….dhur uese
Uerda………………………………….trënd afil
Uerisha………………………………….lum turi
Uesime………………………………….e mirë, e bukur, e dalluar
Uudade………………………………….simp atike
kthehu lart

Z
Zahide………………………………….aske te, e dëgjueshme ndaj Allahut, e kënaqur me pak
Zahire………………………………….fisn ike, e lartë, e qartë
Zaara………………………………….lule e bukur
Zarija………………………………….buku ri dhe dritë
Zeba………………………………….bukuri
Zehna………………………………….bukur oshe
Zehra………………………………….e ndritshme, fytyrë që shkëlqen nga drita
Zejnebe………………………………….lis me aromë të mirë
Zejnije………………………………….dek orim, stoli
Zekije………………………………….inte ligjente
Zerina………………………………….prin ceshë, e mençur
Zerka………………………………….kaltr ina
Zijade………………………………….përp arimtare, që jep shumë
Zinete………………………………….stol i, hijeshi, bukuri
Zoeja………………………………….jetë
Zoha………………………………….dritë
Zohura………………………………….e pafajshme dhe dashamirëse
Zoja………………………………….që do
Zuhdije………………………………….tep ër e devotshme, askete
Zuhijra………………………………….e bukur dhe e mirë
Zuhra………………………………….shkël qesi
Zuhrije………………………………….e bukur, e mirë
Zulejha………………………………….gru aja e mbretit të Egjiptit që u dashurua në Jusufin alejhi selam
Zurafete………………………………….e lehtë, e butë
kthehu lart

Emrat e gjinisë mashkullore
A B D F G H I J K L M N R S SH T TH U Z

A
AbdulAdl………………………………….ro b i të Drejtit
AbdulAdhijm………………………………… .rob i Madhështorit
AbdulAkhir…………………………………. rob i të Fundit
AbdulAlij………………………………….r ob i të Lartit
AbdulAlim………………………………….r ob i të Gjithëditurit
AbdulAziz………………………………….r ob i Fuqiplotit
AbdulBaith…………………………………. rob i Ringjallësit
AbdulBari………………………………….r ob i Zhvilluesit
AbdulBaki………………………………….r ob i të Përhershmit
AbdulBatin…………………………………. rob i të Padukshmit
AbdulBasid…………………………………. rob i Çliruesit
AbdulBedij…………………………………. rob i Shpikësit
AbdulBerr………………………………….r ob i burimit të së mirës
AbdulBesir…………………………………. rob i Atij që sheh çdo gjë
AbduDarr………………………………….ro b i Dëmsjellësit
AbdulDhahir………………………………… .rob i të Dukshmit
AbdulEuel………………………………….r ob i të Parit
AbdulFetah…………………………………. rob i Dhënësit të fitores
AbdulGafar…………………………………. rob i Falësit
AbdulGani………………………………….r ob i Vetë-Mjaftuesit
AbdulHadi………………………………….r ob i Udhëzuesit
AbdulHafid…………………………………. rob i Përulësit
AbdulHafidh………………………………… .rob i Mbrojtësit
AbdulHaj………………………………….ro b i të Gjallit
AbdulHak………………………………….ro b i së Vërtetës
AbdulHakem…………………………………. rob i Gjykuesit
AbdulHakim…………………………………. rob i të Urtit
AbdulHalijm………………………………… .rob i Vetë-Përmbajtësit
AbdulHamid…………………………………. rob i Atij që është i denj për lavdërim
AbdulHanan…………………………………. rob i të Mëshirshmit
AbdulHasib…………………………………. rob i Llogarimarrësit
AbdulKabid…………………………………. rob i Shtrënguesit
AbdulKadir…………………………………. rob i të Aftit
AbdulKahar…………………………………. rob i Mposhtësit
AbdulKajjum………………………………… .rob i Atij që Vetë-Mbahet
AbdulKauij…………………………………. rob i të Fortit
AbdulKerim…………………………………. rob i Bujarit
AbdulKhabir………………………………… .rob i Atij që është i të Informuarit
AbdulKhalik………………………………… .rob i Krijuesit
AbdulKebir…………………………………. rob i të Madhit
AbdulKudus…………………………………. rob i të Shenjtit
AbduLatif………………………………….r ob i të Butit
AbdulMani………………………………….r ob i Atij që parandalon
AbdulMelik…………………………………. rob i Sundimtarit
AbdulMenan…………………………………. rob i Mirëbërësit
AbdulMetin…………………………………. rob i të Pathyeshmit
AbdulMexhid………………………………… .rob i të Lavdishmit
AbdulMubdi…………………………………. rob i Nismëtarit
AbdulMudhil………………………………… .rob i Nështruesit
AbdulMuhejmin………………………………. …rob i Mbrojtësit
AbdulMugni…………………………………. rob i Pasuridhënësit
AbdulMuid………………………………….r ob i Rikrijuesit
AbdulMukadim……………………………….. ..rob i Nismëtarit
AbdulMuntekim………………………………. …rob i Atij që denon keqbërjet
AbdulMuhji…………………………………. rob i Jetëdhënësit
AbdulMuhsi…………………………………. rob i Gjithënjohësit
AbdulMuhsin………………………………… .rob i Mirëbërësit
AbdulMuiz………………………………….r ob i Ngritësit
AbdulMu’min………………………………… .rob i Ruajtësit të Fesë
AbdulMumitë………………………………… .rob i Vdekjeprurësit
AbduMuntekim……………………………….. ..rob i Ndëshkuesit
AbdulMukit…………………………………. rob i Ushqyesit
AbdulMuktedir………………………………. …rob i të Fortit
AbdulMuksit………………………………… .rob i të Drejtit
AbdulMutekebir……………………………… ….rob i të Madhërishmit
AbdulMusauir……………………………….. ..rob i Formëdhënësit
AbdulMuxhib………………………………… .rob i Lutjepranuesit
AbdulNafi………………………………….r ob i të Volitshmit
AbdulNasir…………………………………. rob i Ndimuesit
AbdulRab………………………………….ro b i Zotit
AbdulRrahim………………………………… .rob i Përdëllestarit
AbdulRafi………………………………….r ob i Atij që lartëson
AbdulRakib…………………………………. rob i Vigjiluesit
AbdulRashid………………………………… .rob i Udhëzuesit
AbdulRauf………………………………….r ob i të Mëshirshmit
AbduRrahman………………………………… .rob i të Gjithëmëshirshmit
AbduRrezak…………………………………. rob i Furnizuesit
AbduSabur………………………………….r ob i Durimtarit
AbduSamed………………………………….r ob i të Përjetshmit
AbduSami………………………………….ro b i Atij që dëgjon çdo gjë
AbduSelam………………………………….r ob i Dhënësit të paqes
AbduSetar………………………………….r ob i Atij që i fsheh gabimet
AbduSubuuh…………………………………. rob i Atij që është skajshmërisht i pastër
AbduShafi………………………………….r ob i Shëruesit
AbduShehid…………………………………. rob i Dëshmuesit
AbduShekur…………………………………. rob i Vlerësuesit
AbduTeuab………………………………….r ob i Pendim-Pranuesit
AbdulUehab…………………………………. rob i Dhuruesit
AbdulUahid…………………………………. rob i të Vetmit
AbdulUalij…………………………………. rob i Udhëheqësit
AbdulUarith………………………………… .rob i Trashëguesit Suprem
AbdulUasie…………………………………. rob i Gjithëpërfshirësit
AbdulUaxhid………………………………… .rob i Kreatorit
AbdulUduud…………………………………. rob i Atij që është i përzemërt
AbdulUekil…………………………………. rob i Kujdestarit
AbdulUelij…………………………………. rob i Mikut Mbrojtës
AbdulUesi………………………………….r ob i Gjithpërfshirësit
AbdulUexhid………………………………… .rob i Gjetësit
Abdullah………………………………….ro b i All-llahut
AbduXhami………………………………….r ob i Tubuesit
AbdulXhebar………………………………… .rob i Shtrënguesit, Detyruesit
AbdulXheliil……………………………….. ..rob i Fisnikut
AbdulXheuad………………………………… .rob i Bujarit
Abid………………………………….adhuru es
Abisali………………………………….luf tëtar në Islam
Abrar………………………………….devot shmëri
Adil………………………………….i drejtë
Adiim………………………………….i rrallë
Afak………………………………….vendi ku takohet Toka dhe Qielli
Affan………………………………….perso n falës
Afif………………………………….modest
Afijf………………………………….i pastër, i ndershëm, i devotshëm
Afraz………………………………….i qëndrueshëm si mali, aftësia për t’u përballuar me çdo gjë
Afzal………………………………….më i miri
Ahdan………………………………….shoku më i mirë
Ahil………………………………….princ
Ahmed………………………………….më i admiruari
Ahsan………………………………….më i miri
Aiman………………………………….i patrembur, guximtar
Aixhaz………………………………….beki m
Ajan………………………………….dhurat ë e Zotit
Akil………………………………….inteli gjent
Ali………………………………….i lartë
Alman………………………………….i mirë, i urtë
Almir………………………………….princ
Ammar………………………………….me iman të fortë, njëri nga Sahabet
Amir………………………………….komand ant, princ
Amr………………………………….emri Sahabi
Amin………………………………….besnik , kujdestar
Amir………………………………….i civilizuar
Aniik………………………………….elega nt
Anuar………………………………….vezul lues
Ariib………………………………….i shkathtë
Ariz………………………………….njeri i respektueshëm
Asad………………………………….luan
Asim………………………………….njeri që largohet nga mëkatet
Ashar………………………………….ai që ka urtësi
Ashfak………………………………….shok i dhembshëm
Atib………………………………….shumë i devotshëm
Atif………………………………….i dhembshur
Ather………………………………….i thjeshtë, i pastër
Auf………………………………….mysafir , aromë, luan
Axhir………………………………….shpër blim
Azam………………………………….i vendosur
Azfer………………………………….udhëh eqës
Azim………………………………….i vendosur
Edib………………………………….i kulturuar
kthehu lart

B
Basim………………………………….i buzëqeshur
Basil………………………………….trim
Bekir………………………………….guxim tar, luan
Beshar………………………………….prur ës i lajmeve të mira
Bilal………………………………….emri i muezinit të Pejgamberit [salallahu alejhi ue selam]
Bishr………………………………….gëzim
Burejd………………………………….ftoh ët, mendje
kthehu lart

D
Dajjen………………………………….sund ues i fuqishëm
Damin………………………………….garan tues, siguri
Damir………………………………….zemër , ndëgjegje
Danijal………………………………….int eligjent
Danish………………………………….urtë si, mësim, shkencë
Daud………………………………….emër pejgamberi
Demura………………………………….xixë drite
Deuid………………………………….princ
Dilauer………………………………….gux imtar
Dildar………………………………….i hirshëm, i dashur
Dija………………………………….dritë
Dijari………………………………….dhur atë
kthehu lart

F
Fadil………………………………….i ndershëm, i shquar
Faik………………………………….i shkëlqyeshëm
Faiz………………………………….fitimt ar
Fehim………………………………….intel igjent
Feisal………………………………….i fortë, i hijshëm
Feizan………………………………….eleg ancë, nder
Fexharudin…………………………………. i pari
Fekih………………………………….gazmo r
Feleh………………………………….sukse s
Ferid………………………………….unik
Faris………………………………….guxim tar
Faruk………………………………….ai që dallon të vërtetën nga e pavërteta
Fasih………………………………….eloku ent
Fatah………………………………….ai që fiton
Feuzi………………………………….i suksesshëm
Fejd………………………………….begati
Fejzan………………………………….dash amirësi
Feroz………………………………….që shndritë
Fiddah………………………………….argj end
Firas………………………………….mendj emprehtë
Firoz………………………………….dhura të
Fudeil………………………………….me karakter të shkëlqyeshëm
kthehu lart

G
Gaith………………………………….shi
Galib………………………………….fitue s
Ganim………………………………….i suksesshëm
Gauth………………………………….ndihm ues, mbrojtës
Gejur………………………………….vetër espektues
Gazi………………………………….pushtu es, luftëtar
Gufran………………………………….falë s
Gutejf………………………………….i begatë
Gohar………………………………….diama nt
Gulab………………………………….trënd afil
Gulfam………………………………….fyty rë-trëndafili
Gulshan………………………………….kop sht lulesh
kthehu lart

H
Hadi………………………………….udhëhe qës, udhëzues
Hafid………………………………….i urti
Hafiz………………………………….mbroj tës
Hafs………………………………….i riu i luanit
Haliim………………………………….i duruar
Hamdan………………………………….ai që lartëson
Hamza………………………………….luan
Hanif………………………………….besim tar i vërtetë
Hani………………………………….i kënaqur
Haris………………………………….kujde star vigjilues
Harith………………………………….lëru es
Harun………………………………….emër pejgamberi
Hasan………………………………….i hijshëm, i mirë
Hasin………………………………….i bukur, i mençur
Hashmat………………………………….din jitet, lavdi
Hajat………………………………….jetë
Hejthem………………………………….faj kua i ri
Hazim………………………………….i matur, i urtë
Hisam………………………………….shpat ë e mprehtë
Hilal………………………………….hënë e re
Himajet………………………………….mbr ojtje, mbështetje
Hisham………………………………….buja ri
Humen………………………………….shpir tmirë, me natyrë të mirë
Husam………………………………….shpat ë
Humejun………………………………….i bekuar, mbretëror
Husni………………………………….i hijshëm
Husein………………………………….i bukur
kthehu lart

I
Ibrahim………………………………….emë r pejgamberi
Idris………………………………….emër pejgamberi
Ihsan………………………………….bamir ësi
Ihtiram………………………………….nde r, i nderuar
Ijad………………………………….bujar
Ikrime………………………………….emër sahabi
Ilan………………………………….njeri i mirë
Ilifat………………………………….miqë si, mirësi
Iljas………………………………….emër pejgamberi
Imad………………………………….shtyll ë fuqie, me besim në vete
Imran………………………………….emër pejgamberi
Inam………………………………….shpërb lim
Inajet………………………………….dhur atë, mirësi
Isa………………………………….emër pejgamberi
Isam………………………………….mbrojt ës
Is’hak………………………………….emër pejgamberi
Ismail………………………………….emër pejgamberi
Izan………………………………….bindje
Izz………………………………….lavdi, nder, prestigj, pozitë e lartë
kthehu lart

J
Jahja………………………………….emër pejgamberi
Jakuut………………………………….gur i çmuar
Jakub………………………………….emër pejgamberi
Jar………………………………….shok
Jasin………………………………….Ja Sin janë shkronja të Kur’anit. Vetëm Allahu e di domethënien e këtyre shkronjave.
Jauar………………………………….ndihm ues
Jeman………………………………….i bekuar
Junus………………………………….emër pejgamberi
Jusr………………………………….rehati , komfort
Jusuf………………………………….emër pejgamberi
kthehu lart

K
Kamil………………………………….i plotë
Kamran………………………………….sigu ri dhe ndihmues
Kazim………………………………….që përmbahet nga zemërimi
Khaliid………………………………….i qëndrueshëm
Khaliil………………………………….mik
Kejsan………………………………….i urtë
Khunejs………………………………….i fshehtë [emër sahabi]
Kinza………………………………….thesa r i fshehur
kthehu lart

L
Lebiib………………………………….i arsyeshëm, inteligjent
Leith………………………………….luan
Lijaket………………………………….vle rë, meritë
Lu’ej………………………………….mburo jë
kthehu lart

M
Madani………………………………….i kulturuar
Mahad………………………………….i këndshëm, madhështor
Mahbir………………………………….guxi mtar
Mahir………………………………….i shkathët
Mexhd………………………………….lavdi , bujari
Mensur………………………………….fiti mtar
Makil………………………………….intel igjent
Maruf………………………………….i njohur, i pranuar
Merzuk………………………………….i bekuar, me fat
Meshkur………………………………….që meriton lavdërimin
Mesud………………………………….i lumtur, fatlum
Masrur………………………………….i gëzueshëm
Matin………………………………….i fortë, i vazhdueshëm
Mejsareh………………………………….re hati, komfort
Mika………………………………….i lezetshëm, i qetë, inteligjent
Misbah………………………………….drit ë
Muazam………………………………….i respektuar
Muadh………………………………….i mbrojtur
Mualim………………………………….mësu es
Mubarek………………………………….i bekuar, fatlum
Mubeshir………………………………….pë rhapës i lajmit të mirë
Muejjed………………………………….i mbrojtur
Muhamed………………………………….emr i i pejgamberit të fundit [salallahu alejhi ue selam]
Muhid………………………………….ai që beson në njëshmërinë e Allahut
Mufid………………………………….i dobishëm
Muhib………………………………….ai që do, shok
Muhlis………………………………….i sinqertë
Muhsin………………………………….bami rës
Muhsin………………………………….ndih mues
Muhtedi………………………………….i udhëzuar drejt
Muin………………………………….ai që ndihmon
Mukbil………………………………….i radhës, i ardhshëm
Muneuer………………………………….i ndriçuar
Munir………………………………….i ndritshëm
Mutaz………………………………….krena r
Mu’tasim………………………………….i hijshëm
Musa………………………………….emër pejgamberi
Mustenir………………………………….ma dhështor
Mushir………………………………….kësh illues
Mutejjib………………………………….er ëmirë
Muxhahid………………………………….lu ftëtar
Muzafer………………………………….fit imtar
Muzekir………………………………….për kujtues
kthehu lart

N
Na’il………………………………….përfi tues
Nabil………………………………….njeri bujar
Nabig………………………………….gjeni
Nadim………………………………….shok, mik
Nadir………………………………….i dashur, i rrallë
Nadr………………………………….lulëzi m, i begatë
Naiim………………………………….bekim , rehati
Nakib………………………………….udhëh eqës
Nasif………………………………….i drejtë
Nasim………………………………….fllad , puhi
Nasir………………………………….ai që ndihmon
Nasif………………………………….i drejtë, i paanshëm
Nasr………………………………….ndihmë , fitore
Nauid………………………………….përgë zim
Nazif………………………………….i pastër, i thjeshtë
Nehan………………………………….i bukur
Nexhm………………………………….yll
Nidal………………………………….lufti m, mbrojtje
Nihal………………………………….i lumtur, përparimtar
Numan………………………………….njeri me të gjitha bekimet e Allahut
Nuh………………………………….emër pejgamberi
Nuri………………………………….i ndritshëm
kthehu lart

R
Raid………………………………….udhëzu es
Rabar………………………………….perso n dashamirës
Rafan………………………………….i bukur, i hirshëm
Rafi………………………………….i lartë, i kulturuar, i gdhendur
Raonar………………………………….lavd i
Raziin………………………………….i përmbajtur, serioz, i kthjellët
Rebij………………………………….pranv erë, fllad
Rebia………………………………….gjelb ërim
Reis………………………………….i pasur, udhëheqës
Reshad………………………………….i matur
Riduan………………………………….ruaj tës i portave të parajsës
Rijad………………………………….kopsh te
Roshan………………………………….i ndritshëm, me shkëlqim
Rukaneh………………………………….i fortë, i vendosur
kthehu lart

S
Sa’d………………………………….lumtur i, aftësi shprehëse
Sa’dan………………………………….fatl um
Sa’ud………………………………….fatlu m
Sadat………………………………….bekim , nder
Safir………………………………….i pashëm
Sabahat………………………………….buk uri, lezet
Sabir………………………………….durim tar
Sadid………………………………….i rëndësishëm
Sahib………………………………….shoqë rues, mik
Sahir………………………………….vigji lent, syçelë
Salih………………………………….i sigurt, i plotë
Sami………………………………….fisnik , i lartë
Samit………………………………….i heshtur
Sehl………………………………….i lehtë, i pakomplikuar
Seiid………………………………….i hareshëm
Se’id………………………………….i lumtur
Sejf………………………………….shpatë
Sejid………………………………….zotër i
Selim………………………………….i sigurt, i lirë
Selman………………………………….i sigurt
Suheib………………………………….i kuq pak
Suhejl………………………………….miqë sor
Subhi………………………………….mëngj esi i hershëm
Suhejb………………………………….emër sahabi
Sulejman………………………………….em ër pejgamberi
kthehu lart

SH
Shad………………………………….i lumtur
Shakiil………………………………….i pashëm
Shamiim………………………………….aro më
Shamil………………………………….i gjithanshëm, i plotë
Shan………………………………….dinjit et, madhështi
Sharik………………………………….vezu llues
Shazad………………………………….prin c
Shaxhi………………………………….guxi mtar
Shefik………………………………….përd ëllestar, i butë
Shejan………………………………….inte ligjent
Shemshir………………………………….sh pata e nderit
Sheukat………………………………….fis nikëri
Shiraz………………………………….i këndshëm
Shuajb………………………………….emër pejgamberi
Shuxha………………………………….trim
kthehu lart

T
Taban………………………………….i shkëlqyeshëm
Tabassum………………………………….i buzëqeshur
Tahir………………………………….i dëlirë, i ndershëm
Tahsiin………………………………….ngr itje e vlerës
Talal………………………………….i mahnitshëm
Talha………………………………….lloj druri
Tekij………………………………….i devotshëm
Tammam………………………………….buja r
Tanim………………………………….valë deti
Temim………………………………….i plotë
Temkiin………………………………….din jitet
Teimur………………………………….heku r
Tejmur………………………………….trim dhe i fortë
Tenuir………………………………….i ndriçuar
Teufik………………………………….ndih më apo udhëzim hyjnor
Turhan………………………………….i mëshirës
kthehu lart

TH
Thabit………………………………….i fortë, i vendosur
Thaman………………………………….vler ë, çmim
Thekaf………………………………….që tejkalon në aftësi
kthehu lart

U
Ueil………………………………….i qetë, paqësor
Uafi………………………………….besnik
Uahid………………………………….unik
Uaxhih………………………………….buja r, i shquar
Uekas………………………………….luftë tar
Uesiim………………………………….i pashëm
Uesif………………………………….njeri virtuoz
Uethik………………………………….i fortë, me besim në vete
Ubejd………………………………….adhur ues
Ubejdullah…………………………………. rob i Allahut
Umer………………………………….emri i halifes së dytë
Umejr………………………………….emër i vjetër arab
Umran………………………………….përpa rim
Unejs………………………………….i butë, i ngrohtë, i dashur, i qeshur, gazmor, i shoqërueshëm
Urueh………………………………….mbësh tjetje
Usame………………………………….përsh krim i luanit
Usejd………………………………….luan i vogël
Uthman………………………………….emri i halifes së tretë
Uzejr………………………………….i çmuar
kthehu lart

Z
Zaim………………………………….udhëhe qësi
Zafir………………………………….fitim tar
Zahir………………………………….i ndritshëm
Zain………………………………….shok, i dashur
Zeker………………………………….i pashëm, me zemër të mirë
Zekerija………………………………….em ër pejgamberi
Zejd………………………………….i bollshëm
Zia………………………………….i urtë
Ziaud………………………………….shkël qim
Zijad………………………………….begat i
Zubejr………………………………….emër i përshtatshëm, emër sahabi
Zuhejr………………………………….i kthjellët, i mprehtë
kthehu lart

Emërtimi i fëmijve me emrat e sahabëve (Shoqëruesve të Profetit Muhammed sal-lallahu alejhi ue selem)

Bekir………………………………….Ebu Bekr es-Siddik
Umer………………………………….Umer ibnul Khatab el-Faruku
Uthman………………………………….Uthm an ibnu Affan dhun-Nurejn
Ali………………………………….Ali Ibn Ebi Talib
Seid………………………………….Seid ibnu Amr el-Xhumehij
Tufejl………………………………….Abdu llah ibn Hudhafe es-Sehmij
Umejr………………………………….Umejr ibnu Uehb
Berra………………………………….el-Berrau ibnu Malik el-Ensari
Thumame………………………………….Thu mame ibnu Uthal
Amr………………………………….Amr ibnu Xhamuh
Ubejde………………………………….Ebu ibnul Xherrah
Ikrima………………………………….Ikri ma ibn Ebu Xhehl
Zejd………………………………….Zejdul Khajr, Adij ibnu Hatim et-Taij
Usame ………………………………….Usame ibnu Zejd
Seid ………………………………….Seid ibnu Zejd
Umejr………………………………….Umejr ibn Sa’di
Xhaferr………………………………….Xha fer ibnu Ebi Talib
Sead………………………………….Sead ibnu Ebi Uekas
Hudhejfe………………………………….Hu dhejfe ibnu Jemani
Habib………………………………….Habib ibnu Zejd el-Ensari
Rebia………………………………….Rebia ibnu Ka’ab
Asim………………………………….Asim ibnu Thabit
Habab………………………………….Habab ibnu Eretti
Suraka………………………………….Sura ka ibnu Malik
Thabit………………………………….Thab it ibnu Kajs el-Ensari
Muadh………………………………….Muadh ibnu Xhebel
Khadid………………………………….Khal id ibn Uelid
Nuajm………………………………….Nuajm ibnul Mes’udi
Utbe………………………………….Utbe bin Gauzan
Zubejr………………………………….Zube jr bin el-Auan
Hamza………………………………….Hamza bin AbdulMutalib
Abbas………………………………….Abbas bin AbdulMutalib
Katade………………………………….Kata de bin Numan
Amar………………………………….Amar ibn Jasir
Mus’ab………………………………….Mus’ ab bin Umejr
Ej-jub………………………………….Ebu Ejjub el-Ensari
Selman………………………………….Selm an el-Farisi
Ebu Dherr………………………………….Ebu Dherr el-Gafari
Talha………………………………….Ebu Talha el-Ensari
Zijad………………………………….Zijad el-Harithi
kthehu lart

Emërtimi i fëmijëve me emra të Profetëve
ADEM
IDRIS
NUH
HUD
SALIH
IBRAHIM
ISMAIL
IS’HAK
JAKUB
JUSUF
SHUAJB
MUSA
DAUD
SULEJMAN
EJJUB
JUNUS
ZEKERIJA
JAHJA
LLUKMAN
DHULKIFL
ELJESA
UZEJR
ISA
MUHAMMED
kthehu lart

Emrat e fëmijëve te Profetit sal-lallahu alejhi ue selem
Fatime………………………………….nëna e Hasanit dhe Huseinit, radijall-llahu anha
Ibrahim………………………………….dja li i Profetit alejhi salatu ue selam
Rukije………………………………….migr uesja e dyfishtë (në Etiopi dhe Medine)
Zejnebe………………………………….vaj za me e madhe radijall-llahu anha
Ummi Kulthum………………………………….gru aja e Uthmanit radijall-llahu anha
kthehu lart

Emrat e grave të Profetit sal-lallahu alejhi ue selem
Khatixhe………………………………….Kh atixhe bint Huejlid
Seuda………………………………….Seude te bin Zumat el-Arimije
Aisheh………………………………….Aish eh bint Ebi Bekr es-Siddik
Hafsa………………………………….Hafsa bint Umer
Zejneb………………………………….Zejn eb bint Huzejne
Ummi Seleme………………………………….Ummi Seleme bint Zadu er-Rekb
Ummi Habibe………………………………….Ummi Habibe Remlete bint Ebi Sufjan
Xhuvejrijeh………………………………… .Xhuvejrijeh bint el-Harith el-Hazaije
Zejneb………………………………….Zejn ebe bint Xhahshi
Safije………………………………….Safi jete bint Haji
Mejmune………………………………….Mej munete bint el-Harith el-Hilalijete

HIXHAMJA- cupping therapy

Kjo është një çështje me rëndësi të madhe.

Ne themi se shpirtrat janë dy llojësh: shpirtra të dënuar dhe shpirtra të begatuar.

Shpirtrat e dënuar janë në preokupim të mjaftueshëm të dënimit dhe nuk mund të vizitohen dhe të takohen. Ndërsa shpirtrat e begatuar janë të liruar e të lirë, takohen, vizitohen dhe bisedojnë për atë që ka ndodhur në dynja dhe që do të ndodhë me banorët e dynjas dhe çdo shpirt është me shokun e tij që është i barabartë në punën e tij, ndërsa shpirti i të Dërguarit tonë, Muhamedit alejhi selam, është në shoqërinë më të lartë, e Allahu i Madhëruar thotë:
“E kushdo që i bindet Allahut dhe të Dërguarit, të tillët do të jenë së bashku me ata që Allahu i shpërbleu: (me) pejgamberët, besnikët e dalluar, dëshmorët dhe me të mirët. Sa shokë të mire janë ata!’. Kur’ani, Nisa: 69.

Ky shoqërim është i vërtetuar në dynja, në Berzah (jetën e varrezave) dhe në botën e shpërblimit (në ahiret), si dhe njeriu do të jetë me atë që e do në të tri këto shtëpi.

Transmetoi Xheriri nga Mensuri nga Ebid-Duha nga Mesruki, i cili tha: Thanë sahabët e Muhamedit alejhi selam: Ne jemi me ty në këtë dynja, por kur ti të vdesësh do të ngrihesh më lart se ne dhe ne atëherë nuk do të shohim më, atëherë Allahu i Madhëruar e zbriti këtë ajet: “E kushdo që i bindet Allahut dhe të Dërguarit, të tillët do tëjenë së bashku me ata që Allahu i shpërbleu: (me) pejgamberët, besnikët e dalluar, dëshmorët dhe me të mirët. Sa shokë të mirë janë ata”.Sha’biu tha: Erdhi një njeri nga ensarët duke qarë tek i Dërguari i Allahut alejhi selam dhe e pyeti: “Çfarë të bën të qash, o filan?’ Ai tha: O i Dërguar i Allahut, pasha Atë, që nuk ka zot tjetër përveç Tij, ti je më i dashur tek unë se familja dhe pasuria ime, pasha Atë, që nuk ka zot tjetër përveç Tij, ti je më i dashur tek unë se vetja ime; unë dhe familja ime të përmendim dhe nuk qetësohem derisa të shoh; e kujtova vdekjen tënde dhe vdekjen time, e kuptova se të shoqëroj në këtë dynja, por ti në botën e ardhme do të ngrihesh në pozitën e pejgambereve, kurse unë nëse hyj në xhenet do të jem në një pozitë më të ulët se pozita jote.

I Derguari i Allahut alejhi selam nuk i ktheu kurrfarë përgjigjeje, atëherë Allahu i Madhëruar e zbriti këtë ajet: “E kushdo që i bindet Allahut dhe të Dërguarit, të tillët do të jenë së bashku me ata që Allahu i shpërbleu: (me) pejgamberët, besnikët e dalluar, dëshmorët dhe me të mirët. Sa shokë të mire janë ata!”, deri te fjala e Tij: “Ky shpërblim i madh është prej Allahut. Mjafton që Allahu di mësë miri.Kuran Nisa 70

Allahu i Madhëruar po ashtu tha:
“O ti shpirt i bindurplotësisht! Kthehu te Zoti yt i vetëkënaqur e i pranuar! Hyn në turmën e robërve të Mi! Dhe hyn në xhenetin tim.Kur’ani, Fexhr: 27-30, d.m.th. hyn në grupin e tyre dhe qëndro me ta; kjo i thuhet shpirtit në momentin e vdekjes’.

SHKEPUTUR NGA LIBRI “SHPIRTI”
AUTOR IBN KAJIM EL XHEUZIJE.

A janë vërtetë të domosdoshme produktet për të porsalindurit, si për shembull shampot për kokën apo për trupin, apo sapuni antibakterial?

Shumica e këtyre produkteve nuk janë gjithmonë të domosdoshme. Pediatrët këshillojnë një larje vetëm me ujë dhe normalisht, në raste domosdoshmërie për të eleminuar aromat e pa këndshme, edhe përdorimi i një sapuni të thjeshtë.

Në të kundërt, abuzimi me sapunin, aq më tepër me shampot plot kimikate, mund të shkaktojë irritim të lëkurës së bebes deri në probleme serioze.

Ndaj përdorni sa më pak sapun dhe produkte të tjera dhe sa më shumë ujë. /tesheshi.com/

Dr. Selman Aude

Imam Ebu Hanife ka jetuar në një mjedis dijesh të fikhut, të cilat e transferuan nga marrja me biznes, për tek marrja me studime dhe ndjekja e mësimeve tek dijetarët e kohës dhe kjo që në moshë të njomë. Diçka e tillë ngjau pas këshillës së atyre që pikasën tek ai zgjuarsinë dhe inteligjencën. Askush nuk ka përse ta nënvlerësojë moshën e njomë të dikujt dhe të tregohet koprrac me një këshillë, orientim dhe ndihmë sado të vogël për të ndryshuar linjë, ose për vendosje të këmbës në vendin e duhur.

Emri dhe prejardhja:

Ai thirrej Ebu Hanife (babai i Hanifes), kurse emrin e kishte Numan ibnu Thabit ibnu Zuta. Thuhet se Zuta ka qenë skllav i Benu Thalebe. [1]

Lidhur me origjinën e tij, ka mendime të ndryshme. Disa thonë se ka qenë me orgjinë nga Kabuli, të tjerë nga Babel, Nesa, Tirmidh, Enbar etj…

Transmeton Hatib nga Ismail ibnu Hamad ibnu Ebi Hanife, se thoshte:”Unë jam Ismail ibnu Hamad ibnu Numan ibnu Thabit ibnu Numan ibnul Merzeban, me prejardhje perse dhe nga familje e fisme. Për Zotin kurrë nuk kemi qenë skllevër si familje. Gjyshi im ka lindur në vitin tetëdhjetë dhe Thabit ka vajtur tek Ali ibnu Ebi Talib që në moshë të vogël. Imam Aliu është lutur që Zoti ti japë bereqet ne familje. Ne urojmë që Zoti t’ia ketë pranuar këtë lutje të imam Aliut.” [2]

Thotë Serraxh Hindij, pasi citon thënien e mësipërme të Ismailit:”Të njëjtën gjë ka pohuar dhe vëllai i Ismailit. Asnjë myslimani nuk i lejohet që figurave të tilla tu atribuojë lidhje gjaku përveç atyre prindërore.”

Lindja e tij:

Thotë imam Dhehebij:”Ai ka lindur në vitin e tetëdhjetë hixhri.” [3]

Sakaq të tjerë pohojnë se ka lindur vitin e gjashtëdhjetë, ose vitin gjashtëdhjetë e tre. Thotë Kureshij:”E vërteta është se ai ka lindur vitin tetëdhjetë.” [4]

Thotë Dhehebij:”Ai ka lindur vitin e tetëdhjetë, gjatë jetës së sahabëve të fundit. Është takuar me Enes ibnu Malik kur ky i fundit vizitoi Kufen dhe nuk është vërtetuar se ai ka spekuluar me mendimet e tyre.” [5]

Ka thënë Abdul Kadir Kureshij:”Disa pretendojnë se ai (Ebu Hanife) ka dëgjuar (hadithe) nga tetë sahabe, emrat e të cilëve disa dijetarë i kanë koleksionuar në një volum. Unë kam shkruar një libër lidhur me pamundësinë e diçkaje të tillë (që Ebu Hanife është takuar me tetë sahabe). Në këtë libër kam përmendur sahabët me të cilët është takuar dhe me ata të cilët nuk i ka takuar dot. Ashtu siç kam replikuar me ata që mendojnë se Ebu Hanife nuk është takuar me Enes ibnu Malik.” [6]

Nxënia e dijes:

Ebu Hanife u orientua drejt studimit të shkencës së fikhut dhe hadithit, duke nxënë prej një plejade figurash nga brezi i tabi’inëve. Ai u shqua në fushën e shkencave islame, duke u radhitur tek imamët e mëdhenj të islamit.

Vlen të citojmë se Ebu Hanife nuk u mor me dije që në moshë të vogël, pasi angazhohej me çështje të biznesit dhe shitblerje. Kjo vazhdoi derisa imam Shabij e këshilloi ti përkushtohej dijeve fetare. Ngjarjen vendimtare të orientimit të Ebu Hanifes drejt shkencave islame e rrëfen ai vetë ku thotë:

“Një ditë kalova pranë imam Shabij, i cili ishte i ulur dhe me të më dalluar më kërkoi ti shkoj pranë. Pasi u afrova, më tha:”Tek cili usta shkon?” Unë iu përgjigja:”Tek ustallarët e pazarit.” Ai më tha:”S’të pyeta për ustallarët e pazarit, por ustallarët e dijes.” Unë i thashë:”Në fakt, shkoj shumë rrallë tek ata.” Ai shtoi:”Mos hiq dorë nga shkollimi, dijet dhe qëndrimi me njerëz të ditur! Unë dalloj tek ti inteligjencë dhe pasion.” Këto fjalë më prekën në zemër dhe që atëherë fillova të heq dorë nga pazari dhe iu qepa nxënies së dijes. Padyshim që ia kam parë hairin.” [7]

Lidhur me fillesat e tij me dijen, na mjafton përgjigja e tij kur u pyet se si e kishte filluar nxënien e dijeve. Ai u përgjigj:”Unë jetoja në vatrën e dijes dhe të fikhut. Kështu, fillova të ulem pranë dijetarëve dhe kryesisht iu qepa njërit prej tyre.”

Dijetari të cilit iu qep pas Ebu Hanife, ishte pikërisht Hamad ibnu Sulejman, të cilit nuk iu shqit për tetëmbëdhjetë vite të plota. Kushdo që lexon mbi këtë emër, ia vlen të kërkojë dhe studiojë më shumë rreth figurës sëtij, për ta kuptuar më mirë përse nuk iu nda Ebu Hanife për dy dekada.

Pasi Ebu Hanife kishte përcaktuar orientimin e tij akademik, pra zgjodhi fikhun, filloi të marrë pjesë në mësimet që jepte Hamadi. Shejhu i tij e vuri re menjëherë inteligjencën dhe aftësinë memorizuese të këtij djaloshi të njomë. Për këtë, ai kishte thënë:”Askush tjetër nuk do të ulet pranë këmbëve të mia gjatë mësimit, përveç Ebu Hanifes.”

Tregon Ebu Hanife:”Pasi kisha qëndruar pranë tij për dhjetë vite me radhë, nefsi më tundoi që të shkëputem prej tij dhe të formoj një grup nxënësish dhe të apasionuarish pas fikhut. Një ditë kisha vendosur ta çoj në fund planin tim dhe isha gjithë entuziazëm. Por kur hyra në xhami dhe pashë fytyrën e shejhut tim, ndryshova mendim aty për aty dhe vajta u ula tek vendi im. Atë natë, atij i erdhi një letër ku njoftohej për  vdekjen e një personi të afërm në Basra, i cili nuk kishte lënë trashëgimtarë përveç tij. Kështu, i duhej të largohej për disa kohë. Për këtë, shejh Hamadi më urdhëroi të ulem në vendin e tij dhe të jap mësim.”

Kështu, Ebu Hanife zuri vendin e shejhut të tij, po atë ditë që kishte vendosur të ndahej prej tij për të formuar një grup të ri nxënësish. Ai e realizoi planin e vet, pra po jepte mësim pa u mbështetur tek shejhu, por këtë herë në rrugë të ndershme dhe jo separatiste. Ai po e bënte me lejen e shejhut dhe profesorit të vet, të cilin e donte shumë, saqë e kujtonte me nostalgji edhe pasi kishte ndërruar jetë. Sa herë që lutej për prindërit e tij, Ebu Hanife do të lutej edhe për mësuesin e vet të dashur.

Për herë të parë Ebu Hanife do të ulet në fronin e dijes, për të dhënë mësim dhe për tu përgjigjur pyetjeve që shqetësonin popullsinë. Asokohe, ai ishte vetëm tridhjetë vjeç.

Tregon ai vetë:”Gjatë mungesës së shejh Hamad, kam dëgjuar pyetje dhe mesele të cilat kurrë nuk i kisha dëgjuar më parë. Unë u jepja përgjigje, të cilat i shënoja në letër. Kur shejhu u kthye pas dy muajsh, ia tregova përgjigjet e meseleve, numri i të cilave ishte tetëdhjetë. Mendimi i tij përkoi me dyzet mesele të miat, kurse për njëzet mesele kishte mendim të kundërt. Që atëherë ia bëra vetes obligim që të mos ndahem prej tij deri në vdekje dhe në fakt, nuk i jam shqitur derisa ndërroi jetë.” [8]

Ngjarje të tilla lënë gjurmë të thella në jetën e personit që i përjeton. Ato shndërrohen në mësime të gjalla për çdo nxënës dije dhe shërbejnë si kushtetutë për hapat që do të hedhë në të ardhmen. Litarët e dijes janë të gjatë dhe brigjet e saj të largët. Dijet nuk përftohen veçse duke pasur një model, profesor, zell, modesti dhe vijimësi. Në të kundërt, je një flluskë sapuni, e cila ka vlerë përderisa nuk ka plasur akoma. E mandej, thahet dhe zhduket pa lënë gjurmë. [9]

Tiparet dhe moralet:

Ebu Hanife kishte fytyrë simpatike, plot autoritet, i kushtonte vëmendje veshjes dhe parfumit. Ai radhitej tek njerëzit më të hijshëm, me gojën bilbil dhe më zërin melodioz. [10]

Thotë Jahja Kuttan:”Jam ulur pranë Ebu Hanifes dhe kam dëgjuar prej tij. Pasha Zotin, po ta shihje në fytyrë, e kuptoje menjëherë se ai është një burrë që e ka frikë Zotin.” [11]

Nxënësi i tij, Ebu Jusufi, duke folur për vlerat e shejhut të vet para Kalifit Harun Reshid, thotë:”Thotë Zoti në Kuran:”dhe, për çdo fjalë që ai thotë, ka pranë vetes një mbikëqyrës të gatshëm (për ta shënuar atë).” (Kaf, 18)

Kjo vlen për gjuhën e çdo personi që flet. Sipas njohurive të mia për Ebu Hanifen, ai u ruhet fort harameve, ruhet që të mos thotë për fenë e Zotit atë që nuk e di, dëshriron që Zotit ti bindet dhe të mos e kundërshtojë. Ai qëndron larg qejflive të kohës, nuk e sheh veten rival të tyre, shpesh herë qëndron i heshtur, mediton shumë, ka dije të shumta dhe të thella, nuk është banal dhe as llafazan. Nëse pyetet mbi një mesele të cilën e njeh, përgjigjet sipas dijeve që ka. Ai përpiqet ta ruajë veten dhe fenë e tij, është zemërgjerë me dijen dhe pasurinë, nuk manifeston nevojë ndaj askujt, nuk e njeh lakminë dhe të tjerët nuk i përmend veçse për mirë.” Reshid i tha:”Këto janë moralet e njerëzve të mirë. Hidhi këto tipare në letër dhe jepja djalit tim tu hedhë një sy!” [12]

Ebu Hanife ka qenë shumë i pasionuar pas fikhut dhe e mbanin ndër më të diturit në këtë fushë. Njihej për devotshmëri, shumë i pasur, tepër bujar me ata që e rrethonin, durues gjatë mësimdhënies ditë apo natë qoftë, simpatik, i heshtur dhe fjalëpakë derisa të biseda orientohej për hallallin apo haramin. Ai të orientonte tek e mira më mirë se kushdo tjetër dhe qëndronte larg dhuratave të sulltanit.” [13]

Ibnu Mubarak ka thënë:”Nuk kam parë burrë më të hijshëm teksa jepte mësim dhe as më të matur sesa Ebu Hanife.” [14]

Ka thënë Haxher ibnu Abdul Xhebbar, Zoti e mëshiroftë:”Nuk kam parë njeri më të fisëm në mesin e njerëzve të vet, sesa Ebu Hanife dhe as më respektues sesa ai.” [15]

Ai ishte i urtë, i matur dhe nuk e provokohej nga xhahilët.

Thotë Abdurrezzak:”Ndodhesha në xhami, kur dikush e pyeti Ebu Hanifen dhe ai iu përgjigj. Burri i tha:”Hasani mendon ndryshe nga ti dhe thotë…” Ebu Hanife ia ktheu:”Po, por ka gabuar në këtë çështje.” Mandej vjen një burrë me fytyrë të mbuluar dhe gjithë nerva e i thotë:”Ti thua se Hasani ka gabuar o bir…” dhe largohet. Ebu Hanife, pa i ndërruar fytyra aspak tha:”Ah medet! Po, ka gabuar Hasani dhe ia ka qëlluar Ibnu Mesudi në këtë mesele.” [16]

Sehl ibnu Muzahim ka thënë:”E kam dëgjuar Ebu Hanifen të thotë pasi lexonte ajetin:”Pra, jepu lajme të gëzueshme robërve të Mi, të cilët, pasi i dëgjojnë fjalët (që u thuhen), ndjekin atë që është më e mira prej tyre.” (Zumer, 17-18) “O Zot! Na bëj zemërgjerë me ata që tregohen zemërngushtë me ne!” [17]

Ka thënë Jezid ibnu Kemit:”Një burrë i tha Ebu Hanifes:”Kij frikë Zotin!” Ebu Hanife brofi në këmbë i zverdhur në fytyrë dhe kokulur i tha:”Zoti ta shpërbleftë me të mira! Njerëzit kanë nevojë për dikë që u thotë fjalë të tilla.” [18]

Ebu Hanife thoshte:”Në çdo namaz që kam falur pas vdekjes së Hamad, jam lutur për të bashkë me prindërit e mi. Unë kërkoj falje për ata që më kanë dhënë mësim.” [19]

Imam Ebu Hanife ishte tokë pjellore ku mbinte dhe rritej dija. Ai bashkoi mes dijeve të thella dhe urtësisë.

Referencat:

1.   Tehdhibul Esmai 2/501, Sijeru A’lami nubela 6/390

2.   Tarihu Bagdad 13/326

3.   Sijeru A’lami cubela 6/391

4.   Elxhevahir elmudie  1/53

5.   Sijeru A’lami cubela 6/391

6.   Elxhevahir elmudie  1/53

7.   El-akdul Ferid 3/415

8.   Tarihu Bagdad 13/333

9.   Eimmetul erbea lilshekka 17-18

10.                Elxhevahir elmudie  1/53

11.                Tarihu Bagdad 13/352

12.                Ahbar Ebu Hanife ue as’habihi 42 fq

13.                Tarihu Bagdad 13/340

14.                Sijer Alam Nubela 6/400

15.                Tehdhib Kemal 29/439

16.                Tehdhib Kemal 13/351

17.                Tehdhib Kemal 13/352

18.                Sijer Alam Nubela 6/400

19.                Tarih Bagdad 13/334

Perktheu: Elmaz Fida

Pasi u martua me të, iu duk se tashmë ka në dorë shpirtin, zemrën dhe trupin e saj. E ç’punë do të prishte shuarja e kuriozitetit dhe zhbirimi në disa detaje i të shkuarës së saj! Imagjinata është goxha pjellore. Ndoshta, përvoja e tij personale, e bën të mendojë se duhet të ekzistojnë disa sekrete të fshehura. Por, ka sekrete që nuk janë aspak të gëzueshme.

Tashmë ti e ke në dorë, mund ta provosh sinqeritetin e saj dhe gatishmërinë për të sakrifikuar për ty. Përse u dashka të jetosh në oborret e errët të së shkuarës dhe kthesat e saj? Përse u dashka që këtë dashuri dhe dëlirësi, ta shndërrosh në seanca marrjesh në pyetje, gjyqe dhe dyshime?

Ti ke nevojë të transferohesh nga e shkuara në të ardhmen. Pasi të vendosesh në shtëpinë tënde të re, çfarë do të marrësh nga e vjetra? Ta them unë, do të marrësh vetëm gjërat më të bukura, një ornament të çmuar dhe tek tuk diçka tjetër të bukur dhe të lehtë. Sakaq, mobiliet e vjetërsuara, s’kanë përse ta shëmtojnë panoramën e bukur të shtëpisë tënde të re.

Ji optimist dhe hapi mushkëritë e tua të depërtojë ajri i pastër!

Gëzoju të tashmes, estetikes dhe begative të cilat të rrethojnë, por që nuk mund ti dallosh veçse pasi të kesh shqelmuar perden e dhimbjeve dhe lëndimeve të së shkuarës. Nuk do i shohësh vetëm pasi ta kesh larguar nga sytë imazhin e të shkuarës i cili të përndjek, vetëm pasi të mbushesh me optimizëm, shpresë dhe kënaqësi.

Por, a mund të harrohet e shkuara?!

Duket e vështirë, por nuk ka përse të vazhdojmë të jetojmë tek e shkuara me të gjitha ndjenjat tona. Nuk ka përse ti dorëzohemi kamxhikut të historisë, i cili na pengon të shohim të tashmen.

Në të shkuarën, gjejmë lavdinë të cilën e reklamojmë lart e poshtë. Të qash mbi rrënojat e të shkuarës, është një pasion i përjetësuar nga historia dhe predikimet e zjarrta, i shndërruar në një fenomen i cili na ndihmon të arratisemi nga disfatat. Heronjtë dhe kolosët për të cilët flasim, e fituan këtë emër dhe lavdi, sepse e jetuan kohën e tyre, ndërtuan të ardhmen dhe nuk panë të shkuarën si pengesë.

E shkuara mbart dhimbje, lëndime dhe disfata. Ajo mbart humbjen e një njeriu të dashur, të cilin se harrojmë dot, mbart tradhtinë e bashkëshortit/tes, dështim të një projekti, ftohtësinë e një të afërmi, kthimin e shpinës së një të dashuri, ndarje, humbje…

Rezisto i/e vendosur..

E shkuara nuk vdes. E si mund të vdesë ndërkohë që e kemi jetuar me të gjitha gjymtyrët dhe ndjesitë tona?! Ajo qëndron e magazinuar në vetëdijen dhe pavetëdijen tonë. E rëndësishme është që ta programojmë mirë mënyrën si do e trajtojmë.

Përkujtimi i Zotit dhe madhërimi i Tij, është një burim i pashtershëm energjish dhe frymëzimi.

Besimi tek caktimi i Zotit, e mbush zemrën me pranim dhe kënaqësi. “çdo e keqe që të ndodh, është me lejen e Zotit” (Tegabun, 11)

“S’ka fatkeqësi që godet tokën dhe juve, e të mos jetë e shënuar në Libër (Leuhi Mahfudh)më parë se ta krijojmë atë.” (Hadid, 22)

Shohim që caktimi i Zotit, vullneti i Tij dhe Libri, përmenden në kontekstin e fatkeqësisë dhe kjo, me qëllim që ta mbushë zemrën e robit me besim, qetësi dhe pranim të aktualitetit. Njëkohësisht, për tu harmonizuar me aktualitetin, për ta pranuar atë ashtu siç është, për të bërë përpjekje për ta ndryshuar dhe përmirësuar, pa u dorëzuar.

Miqtë janë ngushëllues të mirë në të keqe. Ajo është koha e tyre. Me ta, përjeton momentet më të gëzuara dhe të hareshme.

Mos e privo veten nga buzëqeshja, as gjuhën nga bisedat e këndshme. Bëhu pjesëmarrës në gjëra të dobishme. Kështu, ti i stimulon energjitë vetjake dhe aktivizon humorin. Nëna e besimtarëve, Umu Habibe, bashkëshortja e profetit Muhamed a.s, kur i vdiq i ati, Ebu Sufjani, mbajti zi për tre ditë. Pas tre ditësh, u parfumos vetë dhe parfumosi dhe shërbëtoren e saj, të cilës pasi i rrahu shpatullat i tha:”Pasha Zotin nuk ndjej nevojë për parfum, por e kam dëgjuar të dërguarin e Zotit a.s të thotë:”Nuk i lejohet një gruaje që beson Zotin dhe botën tjetër, që të mbajë zi më shumë se tre ditë për një të afërm, veç nëse bëhet fjalë për të shoqin, për të cilin mban zi katër muaj e dhjetë ditë.” (Buhari dhe Muslim)

Vazhdoje programin tënd të zakonshëm, punë, lexim, sport, kuvendim etj… Angazhoji të gjitha fuqitë dhe energjitë për tu zhytur në jetë në mënyrë të ekuilibruar.

Mos i ndrydh emocionet, s’prish punë as ti qash hallet me dikë, sigurisht, me masë.

Fol pozitivisht dhe mos e lejo fjalën e ligë të kalojë nga gjuha dhe buzët e tua. Veshët do e dëgjojnë dhe mendja do e memorizojë. Pavetëdija nuk është një risi e shpikur nga psikologët, por një realitet të cilin e kupton kur diçka herë e kujton dhe herë e harron. Vallë ku ndodhej gjatë kohës që e harrove? Edhe sikur ta groposë një herë e mirë harresa, ajo do të vazhdojë të ushtrojë ndikimin e saj në një mënyrë apo në një tjetër.

E shkuara, fsheh gjynahe, gabime, shkarje dhe ligësi. Ndoshta, ti do i quaje edhe “krime”, sidomos nëse shoqërohen me ndjenjën e fajit. Duke kërkuar falje (istigfar) dhe duke u penduar vazhdimisht, do të gjesh rahmetin e Zotit në çdo anë, përkujdesin e Tij që të ruan dhe faljen e cila të qetëson zemrën.

Mos qëndro gjatë tek gabimet e tua, jo më shumë sesa koha që të duhet për ti përdorur si motiv për një të ardhme më të ndritur.

Ne bëhemi pishman sidomos kur kujtojmë të këqijat që u kemi bërë të tjerëve.

“për të mos i bërë dëm ndokujt padashje, e të pendoheni pastaj për atë që keni bërë.”(Huxhurat, 6)

Ata që bëhen pishman dhe pendohen më së shumti, janë ata persona që kanë ndërgjegje të pastër, prandaj dhe Kurani u drejtohet me fjalët:”O ju që keni besuar…”

Kërkoji ndjesë atij që i ke hyrë në hak sa më shpejt, me guxim dhe në mënyrë të drejtpërdrejtë. Kërkoji falje dhe jepi fjalën vetes se nuk do i kthehesh sërish të njëjtës sjellje. Ata që e kanë pësuar prej teje, bëji pjesë të lutjeve, vlerësimit, ndihmës dhe respektit tënd.

Kërkoji Zotit falje me dhjetëra, qindra dhe mijëra herë, pa u ndjerë i mërzitur dhe bezdisur! Merr vendim që gabimi të bëhet shkak për një të mirë më të madhe!

Keqardhja dhe frika e moderuar janë të kërkuara. Një burrë i mençur u zu ngushtë nga një borxh që kishte marrë, ngaqë nuk po e shlyente dot. Një ditë, tha:”E di përse më ndodhi kjo. I kam thënë dikujt para dyzet vitesh:”I falimentuar!”

Moskokëçarja është një e zezë më vete, ashtu siç është fajësimi i vetes kur kthehet në depresion dhe mos angazhim me atë që duhet bërë.

Bëj detyrën tënde karshi familjes, jepu kohë të mjaftueshme, ndjenja të pastra dhe investo për tu bërë babai dhe bashkëshorti ideal!

Alfred Nobel ka shpikur dinamitin (korrësin e jetëve), me të cilin fitoi pasuri të pallogaritshme. Çmimi Nobel rrjedh pikërisht prej tij, me të cilin, deshi të korrigjojë një pjesë të gabimit që bëri, edhe pse dinamiti përdoret edhe për qëllime paqësore.

Autori i librit “Të mjerët” e ndryshoi emrin e vet dhe shbëri gjithçka që e lidhte me të shkuarën e tij të mjerë. Megjithatë, e shkuara vazhdoi ta ndjekë, derisa u pendua për gjithçka.

Ndryshoje veten nga brenda dhe zhvishe këmishën e të shkuarës!

E shkuara përmban traumë, agresivitet, ngacmim, ndoshta dhe përdhunim, gjë e cila shkakton shpërfillje të vetes, represion të emocioneve, ndjesi se të gjithë njerëzit e dinë dhe ta bëjnë me gisht.

Ka edhe momente kalimtare të cilat duhen harruar, ose të shtiremi sikur i kemi harruar. Madje, do të thosha që edhe të dyshojmë nëse kanë ndodhur realisht apo jo. Mund të ketë qenë thjesht një iluzion dhe një hamendësim, mund dhe të mos ketë qenë ngacmim, në kuptimin e fjalës.

Është detyrë e familjarëve, që të vegjlit, të mos i bëjnë të përjetojnë ndjesinë e fajit dhe qëndrimit kritik dhe negativ ndaj vetes së tyre. Ashtu siç nuk duhet ti paralajmërojnë në mënyrë ekstreme, gjë e cila u shkakton çrregullime dhe humbje të besimit.

Kije parasysh se nuk është e rëndësishme ajo që ndodhi, e rëndësishme është reagimi yt ndaj asaj që ndodhi dhe aftësia jote për ta kapërcyer atë. Supozoje sikur nuk ka ndodhur fare!

Mos harro se ti ishe viktima dhe jo autori! Ti ishe në një stad moshor që duhej ta kaloje si gjithë të tjerët. Bija ime! Sill ndërmend dhe atë vajzën amerikane, e cila pasi u përdhunua, shkroi një libër me titull:”Po, unë jam një vajzë e përdhunuar”, libër i cili u mirëprit shumë nga lexuesi.

S’ke përse e tregon lart e poshtë historinë tënde të dhimbshme dhe mbushu me energji pozitive nga brenda!

Laji duart dhe trupin tënd, pastrohu, pasi kjo të ndihmon të pastrohesh nga ndjenjat e fajit!

Përdor imagjinatën për të riprogramuar veten, imagjinata është më e rëndësishme se informacioni!

Hidhe mënjanë imazhin e krijuar rreth vetes dhe mëso si të triumfosh ndaj tij.

Kur të bisedosh, thuaj gjëra pozitive, pasi, njeriu është dhe bëhet, sipas asaj që flet!

Dhimbja e së shkuarës bëhet e tashme, aktualizohet, madje fillon e shtrihet edhe në të ardhmen. Duke e shndërruar në një ves, krijon vartësi ndaj saj.

Mos thuaj asnjëherë se nuk ia vlen, edhe sikur të dështosh për të njëmijtën herë. Mos lejo që qarku i gabimit dhe i gjynahut të zgjerohet! Rrethoje nga të katër anët me vepra të mira, turru drejt çdo akti të mirë, pasi Zoti i do ata që bëjnë vepra të mira!

Përktheu: Elmaz Fida

SI TRUPI JUAJ RINDËRTON VETËVETËN NË MË PAK SE 365 DITË!

Këshilla:

– Hani më shumë fruta dhe perime sezonale,
– Ulini konsumimin e yndyrës që ndodhet në gjalp,
djathë, zhelatinë dhe mish me dhjamë.
– Reduktoni sheqerin e kuzhinës ose përdorni sheqerin nga bima Stevia officinalis për të qëndruar të shëndetëshëm.
– Krijoni një plan diete me këshillëtarin tuaj profesional për shëndetin.
-Mos u bazoni asnjëher në Dietat e papërshtatëshme jo profesionale që i gjeni në faqet e internetit.
– Nëse ju po perpiqeni të humbisni peshë, një reduktim prej 0.5 kg ( 500 gram ) në javë konsiderohet shkencërisht e shëndetëshme dhe e sigurt.

-Ushtrohuni rregullisht për të mbajtur stabil nivelin e sheqerit në gjakë, për të ulur rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve kronike dhe për të përmirësuar ndjesinë të të qenit mirë, për më shumë energji.

KËSHILLA PARA SË TË FILLONI:

-FILLONI NGADALË
Mund të shijoni përfitimet nga ushtrimet fizike pa patur dhimbje apo vuajtje të nesërmen.

-ARGËTOHUNI
Bëni diçka që t’ju shijojë dhe disponoj. Madje edhe aktivitete të thjeshta si ecje ose kërcim, not, vozitje biciklete mund të ndihmoj në ulje të presionit të gjakut, kolesterolit dhe rrezikun për sëmundje të zemrës.

-SOCIALIZOHUNI
Provoni të shkarkoni programe pedometri, të tilla si “Ecje” më gjurmo ecjen time. Ju mund të numeroni hapat tuaj, mund të monitoroni kaloritë tuaja dhe ndani më të tjerë rrugën dhe rezultatet tuaja. Kaloni momentet me miq që ju bëjnë të ndjeheni mirë!

Fitoterapia

Arra për shëndetin e trurit, zemrës, pjellorisë dhe gjumit

Arrat përmbajnë sasi të lartë të yndyrave të shëndetshme dhe kimikateve të fuqishme bimore.
Arrat e ulin stresin në tru, e ulin kolesterolin, e rrisin pjellorinë te meshkujt, e zvogëlojnë inflamacionin, e ulin rrezikun e diabetit, e forcojnë imunitetin dhe ndihmojnë te ata që vuajnë nga pagjumësia për shkak të melatoninës natyrale që ato e përmbajnë.

5 ushqimet më të mira për mëngjes sipas profesorëve te universitetit të Harvardit:

1. Mjedra.- Një filxhan mjedrash na jep 8 gramë fibra (dy herë më shumë sesa ka në një filxhan luleshtrydhesh). Çfarë është e mira e kaq shumë fibrave? Kërkimet e fundit e publikuara në “Journal of Nutrition” sugjeron të hamë më shumë mjedra për të parandaluar rritjen në peshë ose edhe për të rënë në peshë. Gjatë zhvillimit të studimit dyvjeçar, shkencëtarët kanë zbuluar që rritja e sasisë së fibrave me 8 gram për çdo 1000 kalori rezulton në rreth 2 kg e gjysmë rënie në peshë.

2. Qull tërshëre.- Tërshëra ju ndihmon të humbisni peshë në dy mënyra. E para, ajo përmban fibra dhe ju bën të ndiheni të ngopur më gjatë. E dyta, në një studim në “Journal of Nutrition” thuhet që konsumimi i një mëngjesi me karbohidrate me “çlirim të ngadaltë” siç janë tërshëra dhe krundet, 3 orë para ushtrimeve fizike mund të ndihmojnë në djegien e yndyrnave. Si? Duke ngrënë nga këto karbohidrate sheqeri në gjak nuk rritet aq sa po të përdorim karbohidrate të përpunuara (si për shembull bukë të bardhë). Si pasojë, nivelet e insulinës nuk ngrihen shumë. Duke qenë që insulina luan një rol në sinjalizimin e trupit për të depozituar yndyrnat, një nivel i ulët i sheqerit në gjak bën që t’i djegësh më lehtë ato.

3. Kosi.- proteinat që ai përmban mund t’ju japin një ndihmë shtesë nëse kërkon të dobësohesh. Kufizo kaloritë dhe sheqernat e panevojshme duke zgjedhur kos të thjeshtë me pak yndyrë. Nëse ke nevojë për një mëngjes më të ëmbël shto ca fruta të freskëta, për shembull mjedra dhe ke bërë dy zgjedhje të zgjuara menjëherë.

4. Gjalpë kikiriku._Frutat e thata janë gjithashtu një nga 5 ushqimet që kërkuesit e Harvardit thonë që ndihmojnë humbjen e peshës. Mund të shtoni një ose dy lugë gjalpë kikiriku në tostin me bukë të zezë (një karbohidrat me djegie të ngadaltë), por gjithashtu mund të shtoni fruta të thata në bollgur (një tjetër karbohidrat me ritëm breshke djegieje).

5.. Vezët._ na japin proteina, të cilat janë shumë të nevojshme për kë mban dietë. Krahasuar me karbohidratet dhe yndyrën, proteinat ju mbajnë të ngopur më gjatë. Plus që në një studim ata që hanin vezë në mëngjes ndjeheshin të ngopur më gjatë dhe humbën dy herë më shumë peshë sesa ata që merrnin të njëjtën sasi kalorish nga një bagel (lloj panineje e mbushur) për mëngjes.